Ժակ: Յոթ տարեկան

Արդեն մի քանի շաբաթ է, ինչ դպրոցում հանտվել է նորեկը: Երբ նորեկներ են գալիս, ես միշտ ցանկանում եմ օգնել նրանց:

Այս նորեկն այնքան էլ սովորական չէ: Նա մեզանից մեծ է, ութ տարեկան է: Երևի մնացել է նույն դասարանում, բայց տգետի նաման չէ: Նա ապրում է կրկեսում, մշտապես մի տեղից մեկն է գնում, և նրա համար դժվար է հասցնել ծրագիրը:

Աղջկա անունը Մարտին է: Նա շնորհակալ է իմ վերաբերմունքի համար, լսում էի իմ խորհուրդները և հարցնում, թե ես շախմատ խաղալ գիտեմ: Ես ասում եմ ոչ, և նա մեջքի պայուսակից հանում է շախմատի փոքրիկ տախտակը, որպեսզի սովորեցնի ինձ:  Շախմատում ինձ դուր  է գալիս այն, որ տախտակը նման է թատրոնի, որտեղ կերպարները պարում են և պայքարում: Նա սովորեցնում է, որ յուրաքանչյուր կերպար ունի կյանքում իրեն պահելու փոքրիկ գաղտանգիրը: Ոմանք շարժվում են փոքր քայլերով. դրանք զինվորներն են: Մյուսները սուրում են կատաղածների պես: Իսկ երրորդները կարող են թռչել մյուս կերպարների վրայով, դրանք ձիերն են:

Մարտինը շախմատային լավ ընդունակություններ ունի: Իր տարիքում արդեն նա մասնակցում է մրցույթներին մի քանի մեծահասակների հետ միաժամանակ:

-Դա հեշտ է: Մեծերը չեն սպասում, որ փոքրիկ աղջիկը նրանց վրա կհարձակվի, իսկ ես սեղմում եմ ամբողջ ուժով: Այդ ժամանակ նրանք սկսում են պաշտպանվել: Երբ նրանք պաշտպանվում են, դառնում են կանխատեսելի և հետ են ընկնում մի քայլով:

Մարտինը պնդում է, որ հաղթելու համար անհրաժեշտ է հետևել երեք սկզբունքի: Խաղի սկզբում պետք է ինչքան հնարավոր է արագ քո կերպարներին պաշտպանության գծից դուս տանես, որպեսզի նրանք կարողանան գործողությունների մեջ մտնել: Հետո զբաղեցնել կենտրոնը: Վերջապես, փորձել սկզբից ամրացնել քո ուժեղ կողմերը, իսկ հետո արդեն լավացնել թույլերը:

Շախմատը կիրք է դառնում: Մենք Մարտինի հետ խաղում ենք ժամանակի վրա, որտեղ պետք է մտածել ոչ թե մի , այլ վեց քայլ առաջ, որոնք տրամաբանորեն հետևում են իրար:

Մարտինն ասում է, որ ես լավ եմ հարձակվում, բայց լավ չեմ պաշտպանվում: Ես խնդրում եմ նրան, որ ինձ սովորեցնի լավ պաշտպանվել:

-Ոչ, հիշիր: Ավելի լավ է ամրացնել քո ուժեղ կողմերը, քան ուղղել թույլերը: Ես կսովորեցնեմ քեզ ավելի լավ հարձակվել, և այդ ժամանակ դու ստիպված չես լինի պաշտպանվել  սովորել:

Այդպես էլ անում է: Ես ավելի արագ եմ մտածում: Երբ խաղում եմ, ինձ թվում է , թե ժամանակը և տարածությունը սահմանափակվում են այս տախտակով, որի վրա դրամա է տեղի ունենում:  Ամեն քայլին ինձ թվում է, թե գլխումս մկներ են սլանում, որոնք հետազոտում են լաբիրնթոսի  բոլոր հնարավոր քայլերը , որպեսզի արագ գտնեն ճիշտը:

Մարտինը պատմեց մի դեպք Էդգար Պոյի <<Մալզելյացի շախմատիստը>> գրքից:  Դա պատմություն է մեքենայի մասին, որը բոլոր մարդկանց շախմատում հաղթում է: Ի վերջո, պարզվում է, որ նրա մեջ թզուկ է նստած: Ինչպիսի հրաշալի հայտնություն: Բացի այդ, սա իսկական պատմություն է:

Մարտինը, Էդգար Ալան Պոն և շախմատը իմ կյանքին նոր իմաստ են տալիս: Հիմա ես անընդհատ լարված սպասում եմ մտցնում իմ պատմությունների մեջ, որոնց մեծ մասը կապված է շախմատի հետ: Նրանց կերպարները հաճախ են ընկնում խաղի մեջ, որոնց կանոնները չգիտեն, որովհետև նրանց ղեկավարում են անտեսանելի օրենքները, որոնք կերպարները ի վիճակի չեն անգամ պատկերացնել:

Ես առաջարկում եմ Մարտինին կարդալ իմ վերջին պատմվածքը: Նա համաձայնվում է: Մի՞թե ես վերջապես գտա ընթերցող: Ես նրա ականջին շշնջում է մարդու մարմնում մանրէ փնտրող երկու լեյկոցիտների պատմությունը:  Երբ նրանք բռնում են լեյկոցիտին, ապա հասկանում են, որ նրա միակ ցանկությունը մարդկային մարմնի բջիջների հասարակությանը միանալն էր: Ի վերջո մանրէին ընդունում են մարմնի մեջ, բայց միայն այնտեղ, որտեղ կարող է պետքական լինել:  Եվ դա մարսողական համակարգն է, որեսզի նա կարողնա օգնել մարսել սննունդը:

Նա ծիծաղում է:

-Սրամիտ է: Ինչպե՞ս է սա մտքիդ եկել:

-Ես մանրէների մասին հեռուստացույցով հաղորդում էին նայում:

-Ոչ, ես հարցնում եմ, թե ինչպես քեզ մոտ առաջացավ լավ աշխարհ գտնելու ցանկությունը, չէ որ քո մանրէներն իրականում փնտրում են իդեալական հասարակություն:

-Ինձ թվում է , որ մեր օրգանիզմն արդեն իսկ իդեալական հասարակություն է: Այնտեղ՝ ներսում, մրցակցություն չկա, ղեկավարներ չկա, այնտեղ ամեն ինչ տարբեր է և միաժամանակ լրացնում են իրար, և բոլորը գործում են  հօգուտ բոլորի:

Մարտինն ասում է, որ իմ պատմվածքը շատ լավն է: Նա այտս համբուրում է, ես նույնպես ուզում եմ համբուրել նրան, բայց նա ինձ հրում է:

-Երբ էլի պատմություններ կգրե՞ս: Ես ուզում եմ, որ դու դրանք ինձ համար կարդաս,- հոգոց է հանում նա: 

Վերբեր <<Հրեշտակների կայսրությունը>>

Ռուսերենից թարգմանությունը՝ Տաթև Աբրահամյանի:

Նախորդ մասը: