пятница, 3 января 2014 г.

Ինչո՞ւ է ձյունը սպիտակ

Եղել է դա շատ վաղուց, երբ մեր ամբողջ Երկիր մոլորակը բոլորովին անգույն էր: Այդ ժամանակ ապրում էին չորս քույրեր, չորս մեծ վարպետներ: Նրանց անվանում էին Ձմեռ, Գարուն, Ամառ, Աշուն: Ձմեռը քույրերից ամենամեծն էր ու ամենաիմաստունը, Գարունն ամենաուրախն էր ու ամենաշարժունը, Ամառն ամենագեղեցիկն էր ու ամենաանշտապը, իսկ Աշունը մտածկոտ էր և տխուր:

Քույրերը չվող թռչուններից իմացան, որ Երկիրն անգույն մոլորակ է և որոշեցին այն գունավորել, իրենց վարպետությունը ցույց տալ: Հավաքեցին մեծ թվով ներկով տարաներ և տարբեր չափերի վրձիններ, Ձմեռը գրպանից հանեց Կախարդական գիրքը, կարդաց  կախարդական բառերը և նույն վայրկյանին քույրերը հայտնվեցին մեր Երկրի վրա:
Իսկապես, շուրջն ամեն ինչ անգույն էր: Վարպետները վերցրին իրենց ներկերը  և վրձիններն ու անցան գործի: Նույնիսկ Ամառ քույրն ընդհանրապես չէր հանգստանում, նույնիսկ Գարունը չէր թռչկոտում, նույնիսկ Աշունը մոռացել էր իր տխրությունը: Միայն թե, ա՛յ քեզ փորձանք. նրանք ոչ մի կերպ չէին կարողանումպայմանավորվել, թե  ինչը ինչ գույնով ներկել: Գարունն ինչ-որ  մի ծաղիկ կապույտ գույն էր ներկում, նույն պահին Ամառն այն կարմիր գույն է փոխում: Գարունը նույն վայրկյանին գոռում է.
-Ախ, դու, անպիտա՛ն, ինչո՞ւ այն փչացրիր:
-Չեմ փչացրել,- պատասխանում է Ամառը,- այլ ներկել եմ:
Եվ սկսում են վիճել ու բղավել:  Այստեղ Ձմեռն արագ վազում է, նրանց բաժանում է, հանգստացնում: Եվ այդպես ամեն օր: Մեկ Աշնան ճաշակով չի Ամռան ներկած գորտերը, մեկ էլ Ամռանը դուր չի գալիս, թե ինչպես է Գարունը խնձորենու տերևները ներկել: Հոգնեց Ձմեռը նրանց վեճերից, սկսեց մտածել՝ ինչպես գործին օգնի: Մտածեց, մտածեց և գտավ հնարը: Չէ որ նա քույրերից ամենաիմաստունն էր: Բացի այդ միայն նա ուներ Կախարդական գիրք:
Եվ  նա երեկոյան բոլորին հավքեց ու ասաց.
-Ախ, իմ սիրելի՛ քույրեր: Չե՞ք հոգնել կռվելուց ու վիճիելուց:
-Ա՜խ, այնպես ենք հոգնել, Ձմե՛ռ,- պատասխանում են քույրերը:
-Դե լսեք, թե ինչ եմ մտածել,- ասաց Ձմեռը:
Նա առաջարկեց տարին բաժանել չորս հավասար մասերի և յուրաքանչյուր քույրն իր ժամանակին Երկիրը գունազարդի: Այդ ժամանակ ոչ մեկ ոչ ոքի հետ չի կռվի, յուրաքանչյուրն իր ճաշակով կանի: Իսկ տարվա վերջում հնարավոր կլինի որոշել, թե ով է նրանցից ամենալավ վարպետը: Ուրախացան քույրերը: Գարունն ուրախ թռչկոտում էր և ծափահարում, Ամառը Ձմեռին քնքուշ գրկեց, նույնիսկ տխուր Աշունը ժպտաց: Նրանք ներկերը հավասար բաժանեցին, հաշվեցին, թե ով ում հետևից պետք  է սկսի աշխատել:
 Առաջինը գարունը սկսեց ներկել: Վերցրեց իր ներկերն ու վրձինները և գնաց: Ամառ քույրը ստվերում պառկեց հանգստանալու, Աշունը անկյունում  նստեց և մտքերի մեջ ընկավ, իսկ Ձմեռը որոշեց Գարնանը հետևել: Գիտի Ձմեռը իր փոքր  քրոջ թեթևամիտ բնավորությունը, վախենում էր, որ նա ինչ որ բան  կփչացնի իր այդ բնավորության պատճառով:  Նայում է այդպես էլ կա,  Գարունը սկսեց վառ կանաչ ներկել կեչու տերևները, որոնք նոր էին բողբոջից դուրս գալիս, ու տեսավ մի մեծ թիթեռ և նրա ետևից վազեց: Իսկ կեչին այդպես էլ կանգնել է կիսով չափ անգույն:  Գոռաց Ձմեռը.
՞ւր ես գնում, ո՞ւր: Իսկ տերևնե՞րը:
Բայց քրոջ հետքն էլ չկար, միայն գարնանային ծիծաղն է օդում զրնգում: Այդ ժամանակ Ձմեռը իր մոտ գտավ հենց այդ գույնի կանաչ ներկ և շարունակեց կեչին ներկել: Իսկ Գարունը հասավ թիթեռի հետևից, նրա վրա դեղին ներկ լցրեց և նորից շեղվեց՝ նայեց հին կոճղի մոտ աճող  մանուշակներին: Ձմեռը վերջացրեց կեչին ներկել և նայեց, թե ինչ է կատարվում շուրջբոլորը: Նայում է՝ կիսատ ներկած թիթեռ է ճախրում: Ձմեռն էլ արդեն ծերացել էր, դժվարանում էր թիթեռի հետևից վազել: Սպասեց, մինչև նա ծառի վրա նստեց և ամբողջովին ներկեց նրան: Հիասքանչ թիթեռը կիտրոնի գույն ստացավ:
Եվ ամբողջ գարնան ժամանակ Ձմեռը հսկում էր իր քրոջ աշխատանքը: Հոգնեց Ձմեռը այդ աշխատանքից և մտածեց. <<Դե հիմա պետք է  Ամառը ներկի, նա լուրջ է, նրան պետք չէ օգնել, ես մի քիչ պետք է հանգստանամ>>: Ամառ քույրիկը վերցրեց վրձինը և կոկիկ ներկեց, չներկված տեղ չկար: Միայն շուտ հոգնեց և պառկեց ծառի տակ ու քնեց: Գետի ափին ձվից դուրս եկած բադիկները ձայն էին հանում: Տեսավ Ձմեռը և փորձեց արթնացնել Ամառին, բաըց չկարողացավ: Ամառը միաըն շուռ եկավ և շարունակեց քնել: Բա կարելի է սպասել մինչև այս ծույլիկը արթնանա: Անգույն բադիկները կկորեին: Վերցրեց Ձմեռը իր գույները և ներկեց նրանց: Ամառ քույրիկը հետո արթնացավ, ձգվեց ու աշխատեց, աշխատեց և շոգեց: Նորից նա պառկեց հով տեղում,  այդ ժամանակ անտառում հասնում էր ելակը, խոտերի մեջ բացվում էին ծաղիկները: Ձմեռը օրերով  աշխատում էր, պտուղները, ծաղիկները, սունկերը ներկում էր:
Բայց ահա ամառային ժամանակը վերջացավ, երկիրը սկսեց ներկել Աշունը: Տքնաջան աշխատում էր, մի րոպե անգամ չէր նստում հնգստանալու :Ձմեռը նայեց աշնանը և մտածեց.
-Ինչ լավ է ,վերջապես կհանգստանամ:
Ձմեռը նստեց հանգստանալ ու սկսեց ներկել իր սիրելը գիրք: Հանկարծ լսեց , թե Ամառը և Գարունը գոռգռում են և կարծես  թե Աշունը լաց է լինում :Ձմեռը արագ վազեց :
՞նչ է պատահել :
Քույրերը միանգամից վազեցին նրա մոտ :
-Տես, թե ինչ է արել  զզվելի Աշունը, մենք ծառերի տերևների համար գեղեցիկ գույներ էինք ընտրել, իսկ նա ամեն ինչ փչացնում է:
Խեղճ Աշնան աչքերից արցունքները գնում էին :
-Իմ սիրելի քույրիկներ, այսքան շուտ  մոռացաք մեր պայմանը , չէ որ, երբ դուք էիք ներկում, նա ձեզ չէր խանգարում , եթե դուք շարունակեք կռվել, ես ձեզ տուն կտանեմ և էլ  երբեք ձեզ չեմ թողնի ներկել երկիրը,- բարկացած աչքերով ասաց Ձմեռը և իր գրպանից հանեց  Կախարդական գիրքը:
 Քույրերը սկսեցի ներողություն խնդրել մեծ քրոջից : Իսկ աշունն ասաց.
-Ախր նրանք թափել են իմ սիրել գույները՝ ոսկեգույնն ու կարմիրը, ինչպե՞ս ես պետք է ներկեմ:
Գարունը դադրեց փայլեցնել աչքերը, շոյեց Աշնան ոսկե մազերը և նրան տվեց իր ոսկեգույն, կարմիր և նարնջագույններ ներկերի տարաները: Եվ այնպես ստացվեց, որ երբ եկավ Ձմռան ժամանակը, նրա մոտ միայն սպիտակ ներկ էր մնացել:
Իսկ երկնքից սկսեց անգույն ձյուն մաղել: Այդ ժամանակ վերցերեց Ձմեռն իր ամենամեծ վրձինը և սկսեց ձյունն ու սառույցը սպիտակ ներկել, հետո վերցրեց բարակ վրձինը և սկսեց  տների պատուհաններին սպիտակ նախշեր նկարել: Նապաստակներին  և կաքավի ամբողջ ընտանիքը սպիտակ ներկեց: Աշխատում է Ձմեռը, չի հուսահատվում, դեռ հետն էլ երգ է երգում:
Սկզբում քույրերը զարմացան: Ինչո՞ւ է Ձմռան մոտ ամեն ինչ սպիտակ ստացվում: Իսկ հետո հասկացան, հավաքեցին ում մոտ ինչքան ներկ մնացել էր, բերեցին Ձմռան մոտ և խոնարհվեցին նրա առաջ:
-Ախ, Ձմեռ, դու քո ուժն ու ներկերը մեր համար չես ափսոսացել, խելք ես սովորեցրել մեզ:
Ժպտաց Ձմեռը, մեղմ քույրերին նայեց: Կարմիր գույնի մնացորդներով նա կաքավների ունքերը ներկեց: Դեղին գույնով  փոքրիկ նապաստակներին գլխարկներ նկարեց: Իսկ հետո ինչ մնաց տարաներում   օգտագործեց ամանորյա եղևնին  ներկելու համար: Քույրերը հենց տեսան այդ եղևնին միասին ախ քաշեցին և ասացին .
- Ձմե՛ռ, դու մեծ վարպետ ես:
Աննկատ տոնածառի շուրջը շրջան կազմեցին: Ուրախ և գունավոր նոր տարի ստացվեց, ուրախանում էին և՛ մեծերը, և՛ փոքրերը: Իսկ Ձմեռը եղևնու մոտ էր կանգնած և բոլորին շնորհավորում էր: Եվ ոչ ոք չէր տխրում, որ ձյունը գունավոր չէր, այլ ուղղակի սպիտակ էր:
Հեղինակ՝ Անտոնինա Լուկյանովա

Ռուսերենից թարգմանեցին՝ Մարիա Պախուցկայան, Ալեքս Մանուկյանը և Անի Նազարյանը:
Մուտքագրեցին՝ Դոնա Թովմասյանը և Մարիա Պախուցկայան
Ղեկավար՝ Տաթև Աբրահամյան

Комментариев нет:

Отправить комментарий