Կարդում ենք Կոմիտաս

Նախագծի իրականացման ժամանակահատվածը՝ սեպտեմբերի 25-հոկտեմբերի 10

Մասնակիցներ՝ 6-8-րդ դասարանի սովորողներ, այլ ցանկացողներ...

Նպատակը՝

• ճանաչել Կոմիտաս-բանաստեղծին, Կոմիտաս- մարդուն
• տարածել Կոմիտաս՝ ընթերցելով և երգելով
• հետազոտական, վերլուծական հմտություններ ձևավորել 

Ընթացքը, նախագծային գործունեության ձևեր

• Կոմիտասի բանաստեղծությունների, հոդվածների ընթերցում, վերլուծություն
• Կոմիտասի բանաստեղծությունների ընթերցում, տեսագրում, ձայնագրում, տարածում, հանրայնացում համացանցում
• Խաղում ենք Կոմիտաս. Կոմիտասի բանաստեղծությունների բեմադրում-խաղ, տեսանկարահանում, փաթեթի պատրաստում 
• Կոմիտասն ընտանիքում 

Ընթերցումներ 

6-րդ դասարան

Հետաքրքիր փաստեր Կոմիտասի մասին

1.Քո կարծիքով ինչպիսի մարդ էր Կոմիտասը, բնութագրի՛ր:
2.  Բառարանի օգնությամբ բացատրի'ր գիրուկ, կեղծանուն, հոդվածագիր, կարճահասակ, անհիշաչար, անհաճո բառերը: 

3. Ինքնուրույն հետազոտական աշխատանք՝ համացանցից գտնել հետաքրքիր պատմություններ ։ Ներկայացնել տեսագրության կամ ձայնագրության տեսքով, նշել  աղբյուրը։ 

Ճանապարհ

Բարակ ուղին սողալով,

Ոտի տակին դողալով,

Ճամփի ծայրին բուսել է

Կյանքի ծառը շողալով։

Ի՜նչ լայն սիրտ է, որ ունի

Այս ճանապարհն Անհունի․․․

Մարդու, բույսի, գազանի

Եվ թևավոր թռչունի։

1. Փորձի՛ր նկարագրել ճանապարհը:

2. Գրի՛ր ճանապարհ բառի հոմանիշները:

3. Ներկայացրո՛ւ հետաքրքիր մի դեպք, որ տեղի է ունեցել այդ ճանապարհին:

4. Ստեղծել ընթերցում-բեմադրություն, տեսանկարահանել։ 

Առակ

Կար ու չկար,

Մի մոծակ կար:

Բզզոց, Դզզոց,

Եկաւ

Նստաւ

Ճակտին վըրան.

Բացավ բերան,

Հանեց իր փուշ

Ու եկավ կուչ.

Ձայնը կտրեց,

Ինծի խաբեց.

Կըծեց, ծակեց, 

Թույնը թափեց

Նշան դրավ,

Ելավ, թռավ:

Մոծակ անկոչ,

Երկարապոչ,

Դու բան չունե՞ս, 

Դու քուն չունե՞ս

Իմ ճակատին 

Դու ի՞նչ ունես:

-Այդ  պարտքս է

Բայց ինձ լսե՝

Սազով

Նազով

Ձայն եմ տալիս,

Այնպես գալիս:

Զգուշացի՛ր 

Դու մլակից,

Որ կրծում է

Կաշու տակից: 

1. Մեկ բառով բնութագրի՛ր մոծակին:

2. Բացատրի՛ր այս տողերը՝ 

Զգուշացի՛ր 

Դու մլակից,

Որ կրծում է

Կաշու տակից:

3. Ո՞րն է ստեղծագործության ասելիքը: 

Հունձ

Ջեռավ ամառն ու ջեռավ,
Բերավ կատարն ու բերավ,
Ցայտեց ցորեն
Արտեն, ձորեն։

Ճամփաներում՝
Կյանք է եռում՝
Դաշտեն կալեր կիզվելով,
Հասկեն շարեր դիզվելով։

Երգ ու տաղով
Ոսկի սայլեր ու որան.
Հերկ ու բաղով
Պղինձ-քայլեր շորորան։

Երգ ու տաղեր՝
Ոսկի սայլեր օրորում,
Հերկ ու բաղեր՝
Պղինձ քայլեր շորորում։

1. Բացատրի՛ր բառերը՝ հունձ, կալ, հերկել, ցայտել, ջեռալ: 

2. Գրավոր ներկայացրո՛ւ բանաստեղծության բովանդակությունը: 

3. Տարվա ո՞ր եղանակն է ներկայացված, բանաստեղծությունից մեջբերումներ արա:

4. Ի՞նչն է բանաստեղծության մեջ իշխում, ձա՞յնը, գու՞յնը, թե՞ այլ բան: Հիմնավորի՛ր պատասխանդ: 

5. Ի՞նչ գույն ունի բանաստեղծությունը, ի՞նչ ձայն ունի: 

7-րդ դասարան

Դիտակ

Դու ինչեր ես տեսնում, ինչեր, ո՜վ դիտակ,

Որ մեր աչքին է աներևույթ , անգիտակ. 

Երկնի օրը քեզանով ենք կատարում, 

Երկնի խորը քեզանով ենք պատառում: 

Դարձի՛ր, դարձի՜ր, ով իմ դիտակ լուսածին,

Կյանքի, ջանքի, հուսո հնար ճարելով,

Զարթիր, զարթիր, ով իմ գիտակ հուսածին՝ 

Մտքի, հոգու, սիրո քնար լարելով:  /Կոմիտաս/

2. Բացատրի՛ր բառերը՝ դիտակ, աներևույթ, անգիտակ, պատառում, քնար, հուսածին:

3. Բացատրի՛ր վերնագիրը:

4. Գրավոր ներկայացրո՛ւ , թե ինչ է ասվում բանաստեղծության մեջ:
5. Ըստ բանաստեղծության գրի՛ր դիտակի հատկանիշները /ինչպսին լինելը/:

6. Բանաստեղծությունից դուրս գրի՛ր քեզ դուր եկած պատկերը և բացատրի՛ր:

7. Բանաստեղծության մեջ կանաչ գույնով ներկի՛ր մեկ կոչական նախադասություն:

8-րդ դասարան

Ես սիրեցի անփուշ վարդ

Ես սիրեցի անփուշ վարդ,

Տեսա ճերմակ, անփուշ վարդ,

Կրծքիս վրա դրի զարդ.

Հոտոտեցի, բույր չուներ,

Սիրտս մխաց բարդ ի բարդ:

Տեսա կարմիր փշոտ վարդ,

Ավաղ ձեռքս ծակոտեց.

Արյուն հոսի վարդնե ցարդ՝

Բույրը մտավ քիմքես ներս:

 1.Բաստեղծությունը վերնագիր չունի, վերնագրի՛ր այն:

  2. Բանաստեղծության մեջ ցույց տո՛ւր հակադրությունը:

3.Բացատրի՛ր այս տողը՝ ,,Սիրտս մխաց բարդ ի բարդ,,:

    . 4.  Դուրս գրի՛ր վարդի հատկանիշները/ինչպիսին լինելը/:

5.Քո կարծիքով ի՞նչ թեմայով գրված բանաստեղծությունը:

6.Գրավոր պատմի՛ր, թե ինչ է ասվում բանաստեղության մեջ:

7.Հորինի՛ր երկխոսություն քնարական հերոսի և վարդի միջև: 

Ստեղծագործությունների փաթեթ

• Աշուն 
• Ճանապարհ
• Աշուն օր 
• Աշուն կյանք 
• Ելավ շինական 
• Հունձ 
• Այն ի՞նչ ամպ էր 
• Պատրանք 

Արձակ ստեղծագործություններ

• Ծիրանի ծառ. Մուշեղ Գալշոյան 
• Կոմիտասի մասին 

Տեսանյութեր 

• Կոմիտաս Վարդապետ 

Միասնական ընթերցման ստեղծագործություններ 

Արդյունքում՝ 

• ,,Հակաբացիլ Կոմիտաս,, ընթերցումների պատրաստում, տարածում համացանցում, 
• Կոմիտասի բանաստեղծությունների խաղ-ընթերցումների փաթեթի պատրաստում: 
• Այցելություն Կոմիտասի թանգրան-ինստիտուտ, նախագծի ամփոփում,  բացօթյա ընթերցումներ Կոմիտասի այգում: 

Արդյունքները հրապարակվում են կայքում և սովորողների բլոգներում: