Գրաբարյան օրեր

Նախագծի իրականացման ժամանակահատվածը՝  հոկտեմբերի 1-7

Նախագծի մասնակից սովորողներ ՝                               5-6-րդ դասարաններ

Նախագծի նպատակը

• Մասնակցություն կրթահամալիրի ուսումնական օրացույցով նախատեսված ,,Գրաբարյան օրեր,, նախագծին
• Հետաքրքիր տեքստերի միջոցով ծանոթացում գրաբարին
• Տեքստային աշխատանք կատարելու հմտությունների ամրապնդում

Առաջադրանքներ

Կարդա՛ տեքստը

                                               Որսորդն եւ կաքաւ

Որսորդն կալաւ կաքաւ մի և կամէր զենուլ: Ասէ կաքաւն. ,,Մի սպանաներ զիս, զի ես խաբեցից զըբազում կաքաւս եւ արկից յակնատս քո,,: Ասէ որսորդն. ,,Այժմ ստուգիւ մեռցիս ի ձեռաց իմոց, զի ըսիրելիս եւ զազգականս քո մատնես ի մահ,,:

Բառարան

Կալաւ-բռնել

զենուլ-սպանել

ի ձեռաց իմոց- իմ ձեռքով

յակնատս-թակարդ

մեռցիս- մեռնես

1. Առակը դարձրու աշխարհաբար:

2. Ինչպիսի մարդկանց է խորհրդանշում կաքավը:

3. Ներկայացրո՛ւ առակի ասելիքը:

4. Կարդա՛, ձայնագրի՛ր քեզ և պատրաստի՛ր տեսանյութ:

Ծնունդ Վահագնի

Երկնէր երկին, երկնէր երկիր,

Երկնէր եւ ծովն ծիրանի.

Երկն ի ծովուն ունէր եւ զկարմրիկն եղեգնիկ:

Ընդ եղեգան փող ծո՛ւխ ելանէր,

Ընդ եղեգան փող բո՛ց ելանէր.

Եւ իբոցոյն վազէր խարտեաշ պատանեկիկ:

Նա հուր հեր ունէր,

Բո՛ց ունէր մօրուս,

Եվ աչկունքն էին արեգակունք:

Կարդա այսպես.

ծովն - ծովըն

զկարմրիկն - ըզկարմրիկըն

ի բոցոյն - ի բոցույն

Բառարան

երկնէր - երկնում էր (ծնում էր)

երկին - երկինք(ը)

ծովն ծիրանի - ծիրանի ծովը

երկն - երկունքը

ի ծովուն - ծովում, ծովի մեջ

ունէր - 1. բռնել էր 2. ուներ

զկարմրիկն եղեգնիկ - կարմիր եղեգնիկին

ընդ եղեգան փող - եղեգնի փողով

ելանէր - ելնում էր

ի բոցոյն - այն բոցից

վազէր - վազում էր

աչկունք - աչիկները

արեգակունք – արեգակներ

1.Գույն մատնանշող բառերը դուրս գրիր: Ո՞րն է բանաստեղծության մեջ իշխող գույնը:

2.Վահագնին նկարագրող պատկերները դուրս գրիր և ըստ դրանց ինքդ նկարագրիր նրան:

3.Ինչո՞ւ էր Վահագնն այդպիսին (ուշադրություն դարձրու նախորդող պատկերներին և պատասխանիր ըստ դրանց):

4.Քո կարծիքով, այս ծնունդն իրակա՞ն է, երևակայակա՞ն, թե՞ ինչ - որ բան խորհրդանշող:

5.Բանաստեղծությունն այնպես խմբագրիր, որ կրկնվող բառեր ու արտահայտություններ չլինեն: Բարձրաձայն կարդա և՛ բանաստեղծությունը, և՛ քո խմբագրածը. Փորձիր հասկանալ` թե ի՞նչ են տալիս կրկնությունները:

6.Բանաստեղծությունն աշխարհաբար դարձրու: 

Տեղ ոսկի տեղայր ի փեսայութեանն Արտաշիսի,

Տեղայր մարգարիտ ի հարսնութեանն Սաթինկանն:

Կարդա այսպես.

փեսայութեանն - փեսայությանն հարսնութեանն - հարսնությանն

Նկատեցիր, որ եա - ն կարդացվում է յա (հիշիր նաև սեաւ, հանեալ, անցեալ, ձգեալ բառաձևերը):

Բառարան

Տեղ - տեղում, անձրև

Տեղ ոսկի - ոսկի անձրև

տեղայր –տեղում էր

ի փեսայութեանն Արտաշիսի - Արտաշեսի փեսայության ժամանակ

ի հարսնութեանն Սաթինկանն - Սաթենիկի հարսնության ժամանակ

1.Մեկ նախադասությամբ գրավոր փոխադրիր հատվածի բովանդակությունը: Ինչքան հնարավոր է` համառոտիր այդ նախադասությունը:

2.Քեզ որ հեքիաթից է ծանոթ «ոսկի անձրև» արտահայտությունը:

Խորենացին սա բացատրում է այսպես (հատվածն աշխարհաբար դարձրու).

Քանզի սովորութիւն իսկ էր թագաւորացն մերոց, փեսայութեամբ ի դուռն տաճարին հասանել` դահեկանս ճապաղել իբրեւ զհիւպատեանն Հռոմայեցւոց. սապէս եւ թագուհեացն յառագաստին` մարգարիտ:

Բառարան

սովորութիւն էր թագաւորացն մերոց - մեր թագավորների սովորությունն էր, մեր թագավորները սովորություն ունեին

ի դուռն տաճարին հասանել - տաճարի(այստեղ` պալատի) դռանը հասնելու ժամանակ

դահեկանս ճապաղել –դահեկաններ շաղ տալ(դահեկան - հռոմեական ոսկե դրամ)

իբրեւ զհիւպատեանն Հռոմայեցւոց - հռոմեացիների հյուպատոսների նման

սապէս եւ թագուհեացն - նույնպես և թագուհիների

 յառագաստին - այստեղ` առագաստի սենյակում

Գրավոր պատմիր Արտաշեսի և Սաթենիկի մասին:

Արդյունք
Էլեն Երանոսյան
Աննա Իսախանյան
Հարություն Հակոբյան
Արզումանյան Տիգրան
Մեսրոպ Օնանյան
Կարինա Թովմասյան