Ես մեռնում եմ...

Բոլորն էլ  մի օր մահանում են:

Աղբյուրը՝ ասել է ինչ-որ մեկը  փողոցում հասարակական կարծիքի հարցման ժամանակ:

Եվ ահա ես մեռնում եմ:

Դա կատարվեց շատ արագ:

Հանկարծ լսվեց սարսափելի աղմուկ: Ես շրջվեցի և տեսա <<Բոինգ 747>>- ի դիմային մասը /երևի շեղվել էր ընթացքից դիսպետչերների գործադուլի պատճառով/, որը թռավ հենց իմ պատուհանի վրա, շարժեց պատերը, կտրելով անցավ սենյակը: Ջարդելով կահույքը և թափելով գրքերը, անգթորեն մոտեցավ  ինձ:

Եթե  դու նույնիսկ արկածախնդիր ես, հետազոտող, նոր երկրներ հայտնագործող, միևնույնն է մի օր կբախվես այնպիսի  խնդրի, որը լուծելը  քո ուժերից վեր է: Համենայն դեպս , կանգնեցնել ինքնաթիռը, որը ջարդում էր իմ տունը, իմ ուժերից վեր է :

Ամեն ինչ կատարվում է կարծես դանդաղացված կադրում: Իմ շուրջն ամեն ինչ կործանվում է սարսափելի աղմուկով, բարձրանում են փոշու ամպեր, և փոշու միջից ես հանկարծ տեսնում եմ օդաչուների դեմքերը: Մեկը բարձրահասակ է և նիհար, մյուսը՝ փոքր է մարմնով և ճաղատ: Նրանք  երևի կյանքում առաջին անգամ էին ուղևորներին մինչև տուն հասցնում: Նիհարի դեմքը աղավաղվել է սարսափից, իսկ ճաղատը՝ խուճապպահար ջղաձգվում է: Իհարկե, աղմուկի պատճառով ես նրանց չեմ լսում, բայց նա, ում բերանը բաց է, պետք է որ գոռալուց լինի:

 Ես գնում եմ հետ, բայց  <<Բոինգ 747>>–ը այդքան հեշտ չի կանգնում: Հուսահատությունից ես փակում եմ դեմքս ձեռքերով, որը ծամածռվել է և կծկվում եմ:  Այդ պահին, ես դեռ հույս ունեմ, որ այս ամենը ընդամենը սարսափելի երազ է:

Ես մի փոքր սպասեցի: Երեևի  վայրկյանի մեկ տասներորդ մասը, բայց այն ինձ շատ երկար թվաց: Այնուհետև եղավ հարվածը: Հարվածն ինձ ետ շպրտեց, սեղմեց պատին և մասնատեց: Վերջապես լուռություն և մթություն: Այդպիսի բաները միշտ զարմացնում են: Ոչ միայն դիսպեչերների սխալը , այլև սեփական մահը:

Ես չեմ ուզում մեռնել այսօր: Ես դեռ այնքան երիտասարդ եմ:

Պատկեր չկա, ձայն չկա, զգացմունքներ չկան: Սսսսսըըըըը վատ նշաններ: Նյարդային համակարգում դեռ մի փոքր հյութ է մնացել: Իմ մարմինը, միգուցե դեռ հնարավոր է հավաքել: Եթե բախտս բերի, եթե հրշեջները շուտ գան, ապա կստիպեն իմ սրտին բաբախել, կուղղեն կոտրված վերջույթներս: Ես երկար կպառկեմ հիվանդանոցում, բայց հետո քիչ-քիչ ամեն ինչ կդառնա այնպես, ինչպես առաջ էր: Բոլոր ծանոթները կասեն. 

-Դա ուղղակի հրաշք է, որ դու կարողացար ապաքինվել:

Ահա ես լսում եմ ոստիկանական մեքենայի ձայնները: Նրանք կգան: Բայց ի՞նչ է կատարվում: Ես այստեղ եմ: Երևի հիմա բոլոր տեղերում խցանումներ են:

Ես գիտեմ, որ պետք է դիմանալ: Մահ, դա արդեն չափից դուրս է: Պետք է ստիպել, որ ուղեղն աշխատի: Պետք է մտածել, բայց ինչի՞ մասին:

Ահա, օրինակ՝ իմ մանկության երգի մասին:

Կար փոքրիկ նավակ, կար փոքրիկ նավակ, նա երբեք չէր լողացել, նա երբեք չէր լողացել….

Հետո ի՞նչ բառեր էին…

Գրողը տանի, հիշողությունը ևս գործադուլ է հայտարարել: Գրադարանը փակվում է:

Իմ ուղեղը կանգնել է, ես դա զգում եմ , բայց ես… ես շարունակում եմ մտածել:  Դեկարտը սխալվում էր, կարելի է էլ գոյություն չունենալ, բայց շարունակել մտածել :  Ես միայն չեմ մտածում, այլ հրաշալի գիտակցում եմ՝ ինչ է կատարվում:  Գիտակցում եմ ամեն ինչ: Ես երբեք չեմ ունեցել այսպիսի պարզ գիտակցություն:

Ես զգում եմ, որ պետք է կատարվի ինչ-որ կարևոր բան: Ես սպասում եմ: Ահա այն: Ես այնպսիսի տպավորություն ունեմ, որ …ինչ-որ բան դուրս է գալիս իմ մեջից: Գոլորշու պես մի բան: Գոլորշին ընդունում է իմ մարմնի ձևը: Դա իմ ակնհայտ կրկնօրինակն է:

Դա հենց իմ հոգին է: Այդ /ուրիշ կիսաթափանց եսը/  դանդաղ դուրս է գալիս իմ մարմնից: Ես վախենում եմ, բայց միևնույն ժամանակ գրգիռ եմ զգում:

Ուրիշ եսը նայում է իմ նախկին մարմնին: Այն բաժանվել է մանր մասերի:  Ինչ արած պետք է ընդունել, որ եթե միայն չգտնվի  գլուխկոտրուկների սիրահար վիրաբույժ, ուեմն այն վերականգնելն անհնար է:

Աստված իմ, ինչպիսի զգացողություն: Ես թռչում եմ: Ես ավելի ու ավելի եմ բարձրանում:  Արծաթափայլ թելը դեռ կապում է ինձ իմ մնացորդների հետ, ինչպես պորտալարը:  Ես շարունակում եմ թռչել և թելն անհայտանում է:

Կար փոքրիկ նավակ, նա երբեք չէր լողացել:

Փոքրիկ նավակը ես եմ: Իմ մարմինը փշաքաղվում է: Ես թռչում եմ: Ես  հեռանում եմ իմ նախկին ես-ից: Այժմ ես Բոինգը ավելի լավ եմ տեսնում: Ինքնաթիռն ամբողջովին ծռմռվել է: Ես տեսնում եմ այն, ինչ մնացել է իմ տնից: Այն հիշեցնում քարտերից պատրաստված փլուզված տնակ: Տան հարկերը իրար վրա են սեղմված:

Ես թռչում եմ տանիքների վրայով: Ես ճախրում եմ երկնքում:

Բայց ի՞նչ եմ անում ես այստեղ:

Ես մարդաբանության ամբիոնի վարիչ եմ Փարիզում, և ինձ թվում է ես կարող եմ պատասխանել ձեր հարցին: Կարելի է ասել, որ մարդկային քաղաքակրթությունը ի հայտ է եկել այն ժամանակ, երբ որոշ պրիմատներ իրենց մահացած ազգակիցներին դադարեցին աղբանոցը շպրտել, այլ սկսեցին զուգել նրանց խեցիներով և ծաղիկներով: Հուղարկավորության առաջին զարդերը գտնվել են Մեռյալ ծովի մոտ: Նրանց տարիքը 14 հազարից  120 հազար տարի է: Դա նշանակում է, որ հին ժամանակներում մահվանը հաջորդում էր ինչ- որ կախարդական երևույթ:  Անհրաժեշտ է նշել, որ միաժամանակ ի հայտ եկավ ոչ պատկերային արվեստը, որը փորձում էր արտահայտել այդ կախարդանքը:

Ավելի ուշ ժամանակներում ֆանտաստիկ ստեղծագործություններում, հեղինակները փորձում էին պատկերացնել, թե ինչ է լինում մահվանից հետո: Հնարավոր է միայն նրա համար, որ իրենք իրենց հանգստացնեն:

Աղբյուրը՝ ինչ-որ մեկը փողոցում հասարակական կարծիքի հարցման ժամանակ:

Ինչ-որ բան ինձ վերև է ձգում: Պայծառ լույս: Հիմա ես վերջապես կիմանամ: Ի՞նչ կա մահվանից հետո: Ի՞նչ կա տեսանելի աշխարհից վերև:

Թռիչք քաղաքի վրայով:

Թռիչք մոլորակի վրայով:

Ես դուրս եմ գալիս Երկրի սահմաններից: Արծաթափայլ թելը դեռ մի փորք ձգվում է և ի վերջո անհետանում:

Այլևս հետադարձ ճանապարհ չկա: Վերջացավ իմ կյանքը Միշել Պենսոնի կերպարում՝ հմայիչ  պարոն, որը , ի միջիալյոց, սխալվեց, մտածելով, որ մահացել է:

Այն պահին, երբ ես լքում եմ կյանքը, ես հասկանում եմ, որ մահը մի բան է, որ ուրիշների հետ է կատարվում: Լեգենդ: Ամեն դեպքում, փորձություն, որից կարելի էր ինձ ազատել:

Բոլորը մի օր մահանում են, իսկ ինձ հետ դա կատարվեց այսօր:

Ես կարծում եմ , որ մահից հետո ոչինչ չկա, ոչինչ-ոչինչ: Ես կարծում եմ, որ անմահության մենք հասնում ենք ստեղծելով երեխաներ, իսկ նրանք էլ ծնում են էլի երեխաներ, և այդպես շարունակ… Այդ նրանք են ապագյին փոխանցում մեր փոքրիկ կրակը:

Աղբյուրը՝ ինչ-որ մեկը փողոցում հասարակական կարծիքի հարցման ժամանակ:

Բերնար Վերբեր  <<Հրեշտակների կայսրությունը>>

Թարգմանություն ռուսերենից:

Տաթևիկ Աբրահամյան