Ընթերցանություն . ուսումնական նախագիծ

Երկնագույն նետի ճանապարհորդությունը

Հեղինակ Ջաննի Ռոդարի

Հարցեր և առաջադրանքներ /6-րդ դասարան/

Գլուխ առաջին

1. Բնոթագրիր Ֆեյային:

2. Ինչ էր ասում իր մասին Ֆեյան,  համառոտ պատմիր:

3. Բացատրիր էշին շաքար ուտեցնել դարձվածքը:

4.Ինչ կարծիք ուներ աղախնի մասին Ֆեյան:

5. Ինչով էր զբաղվում Ֆեյան:

Երեք բառ, երեք հարց

Ժամանակով մի աղաքտ մարդ ու կին են լինում: Ավելի աղքատ չի էլ լինում: Խրճիթը, որտեղ ապրում էին,  համարյա փլվել էր, իսկ տանիքը փուլ էր գալիս նրանց գլխին:

-Էլ ուժ չկա այսպես ապրելու,-ասաց գյուղացին իր կնոջը,-գնամ ուրիշ գյուղ՝ աշխատանք գտնելու:

Մի գետի ափին նա հանդիպեց ձկնորսի:

-Վերցրու՛ ինձ քեզ մոտ աշխատանքի, բարի՛ մարդ, կծառայեմ քեզ հավատարիմ և ազնիվ,-խնդրեց աղքատը:

-Կվերցնեմ,-համաձայնվեց ձկնորսը,- տարվա վերջին կվարձատրեմ քեզ, կտամ մի կով, որը բոլորովին սովորական չէ. օրը հինգ անգամ կաթ է տալիս, իսկ երկու շաբաթը մեկ՝ հորթ:

Ծառայում է աղքատը հավատարիմ ու ազնիվ, ձկնորսի հետ կարթ է գցում, խոզերին արածացնում, խաղողի որթը մշակում, բանջարանոցն է ջրում: Այսպես անցավ մեկ տարի:

Խիզախը կամ Աներկյուղը /վերլուծություն/

Պատմությունը մի մարդու մասին է, որը ոչ մի բանից չէր վախենում:  Նա որոշում է փնտրել և գտնել վախ, ուզում է զգալ վախը:

Ինձ դուր եկավ այն հատվածը, որտեղ աներկյուղ տղան հալվա է պատրաստում գերեզմանոցում, իսկ ավազակների գլխավորը իրեն ուրվականի տեղ դրած հալվա է խնդրում: 

Իմ կարծիքով աներկյուղ մարդ չի լինում, որովհետև ամեն մարդ ինչ-որ բանից վախենում է, նույնիսկ ես:

Գևորգ Հովհաննիսյան

Բոլորն էլ վախենում են: Հարուստները վախենում են կորցնել իրենց ունեցվածքը, իսկ աղքատը ոչնչից չի վախենում, քանի որ ոչինչ չունի կորցնելու:  Մարդուն պետք է իր արած գործերի համար գնահատեն, ոչ թե փուչ խոսքերի: Պետք չէ մարդկանց թերագնահատել, վիրավորել այն բանի համար , որ նման չէ մյուսներին, պետք է նրան ընդունել այնպիսին, ինչպիսին կա:

 Էդմոնդ Պապիկյան

,,Խիզախը կամ Աներկյուղը,, հեքիաթի տղային համարում էին գիժ կամ հիմար, բայց նա իրականում շատ խելացի տղա էր, բայց հիմար բաներ էր խոսում: Տղան ոչնչից չէր վախենում ու ասում էր այդ մասին, բայց մարդիկ չէին հասկանում նրա, չէին ընդունում նրան ինչպիսին կա:

Ալեքս Մանուկյան

Այս հեքիաթը ինձ դուր չեկավ, քանի որ անիմաստ էր: Թեկուզ քիչ էր, բայց մի կերպ կարդացի: Ես վախենում եմ մենակությունից և սագերի ու համոզված եմ, որ այս աշխարհում աներկյուղ մարդ չկա: Ճիշտ է, մարդ պետք  է լինի խիզախ, բայց միայն խիզախ մարդ չի լինում, բոլորն էլ ինչ-որ բանից վախենում են: Իմ կարծիքով վախը մի բան է, որ քեզ կհետևի ամբողջ կյանքում, բայց եթե շատ ցանկանաս, կարող ես նրանից ազատվել:  Օրինակ՝ ես վախենում էի մթությունից, բայց կարողացա հաղթահարել, հիմա ես սկսել եմ շատ սիրել մթությունը:
Այս հեքիաթի մեջ կային իմաստուն խոսքեր, կային նաև անհետաքրքիր ու անիմաստ մասեր: Կարծում եմ, որ պետք չէ գլուխ գովալ:
Մեզանից այն մարդիկն են վախենում, որոնք մի բան ունեն և գիտեն, որ այն բանը մենք պիտի խլենք նրանցից ու զրկենք նրանց՝ իրանց ունեցածից, իրանց սիրած բանից։ Իսկ դու, որովհետև ոչինչ չունես և զուրկ ես նույնիսկ Աստուծո տված խելքից, իհարկե որ չես վախենալ։​ 

Ես համամիտ եմ այս տողերի հետ, եթե կորցնելու ոչինչ չունենայի, ոչնչից էլ չէի վախենա: Բայց նույնիսկ ոչինչ չունեցող մարդը կարող է վախենալ, քանի որ եթե խլել ոչինչ չեն կարող, ապա կարող են ծեծել:

«Շատ էլ որ ասեմ, թե՝ ես իմաստուն եմ, ո՞վ կհավատա»,― մտածում էր Աներկյուղը. «Լավն այն է, որ գործով ցույց տամ, թե՝ ես հիմար չեմ, իսկ քանի որ գործ չկա, խոսքը նշանակություն ունենալ չի կարող»։
  Այս տողերից գալիս եմ այն եզրակացության, որ մարդ պետք է իր կարծիքը արտահայտի, եթե դու քո կարծիքը չասես ուրիշները քեզ խելագար կհամարեն:

Այսպես են լինում առհասարակ բոլոր կարգե դուրս մարդիկը։ Նրանք որովհետև նման չեն լինում բոլոր մյուսներին, այդ պատճառով գիժ են համարվում։ Բայց հետո, երբ այդ գիժ համարվածները դառնում են նշանավոր և երևելի մարդիկ, ամբոխը զարմանում է, թե ինչպե՛ս նրա պես գիժ տղան խելոք մարդ դառավ։  Այս տողերի հետ միանգամայն համաձայն եմ, քանի որ ինքս ճանաչում եմ նման մարդկանց:

Մարիա Պախուցկայա

Բոլորն էլ վախենում են , բայց Խիզախը երկյուղ չուներ: Իմ կարծիքով ամենամեծ վախը մոտիկներին կորցնելն է:
Պետք է նախ գործ անել, հետո խոսել: Քանի ոչինչ չես արել, պետք չէ մեծ-մեծ խոսել:
Հարություն Չրաղյան

Եղբոր օգնությունը

Գյուղում երկու եղբայր էին ապրում: Ավագ եղբայրն ամուսնացավ և գնաց ծնողների հետ ապրելու, իսկ փոքրը սկսեց ապրել գյուղի ծայրում: Երկուսի կյանքն էլ հեշտ չէր, ամբողջ օրը աշխատում էին, բայց հարուստ չէին:

Պարզվեց, որ տարին հեշտ չի լինելու: Փոքր եղբայրը մտածեց.<<Իմ եղբոր համար շատ դժվար է, կին, երեխաներ, ծնողները, բոլորը նրա հույսին են: Լավ կլինի իմ պահեստից խրձեր տանեմ նրա համար>>: Ասաց ու գնաց:  Մութ ճանապարհին հանդիպեց մարդու, ով նույնպես խրձեր էր բերում: Մտածածն իրագործելուց հետո վերադարձավ տուն և զարմացավ. իր քսան խրձերը տեղում էին:

Սահյան /բանաստեղծություններ/

Մայրամուտ

Սարն առել վրան ծիրանի մի քող,
Ննջում է կարծես ծաղկե անկողնում,
Անտառն արևի բեկբեկուն մի շող
Ծոցի մեջ պահել ու բաց չի թողնում:

Ժայռի ստվերը գետափին չոքել,
Վիզը երկարել ու ջուր է խմում,
Հովն ամպի թևից մի փետուր պոկել,
Ինքն էլ չգիտի,թե ուր է տանում:

Քարափի վրա շողում է անվերջ
Ոսկե բոցի պես թևը ծիծառի…
Կանգ առ,հողագունդ,քո պտույտի մեջ
Թող մայրամուտը մի քիչ երկարի:

1.Նկարագրիր մայրամուտը:

2.Օրվա որ պահն ես սիրում, ինչո՞ւ:

Թագավորը և նրա ծառան

Մի ժամանակ ապրում էր մի թագավոր: Ապրում էր նա անհոգ, չէր ծանրաբեռնում իրեն գործերով, ամեն օր խնջույք էր անում և ուրախանում: Թագավորն ուներ խելացի ծառա: Զարմանում էր նա թագավորի անհոգության վրա:

            Չհամբերեց և մի անգամ նախատեց արքային.
- Քո ձեռքերում է ժողովրդի կյանքը, թագավո՛ր, բայց դու չես մտածում պետության գործերի մասին,  չես  հոգում հպատակներիդ կարիքները: Միայն խնջույք ես անում և զվարճանում:
Թագավորը բարկացավ և ցանկացավ մահապատժի ենթարկել հանդուգն ծառային, բայց մտափոխվեց:
            - Եթե դու այնքան խելացի ես, որ փորձում ես ինձ խրատել, պատասխանի՛ր երեք հարցի: Կպատասխանես, կներեմ քո հանդգնությունը, իսկ եթե ոչ` կթռնի քո խելացի գլուխը: Ասա՛, կարելի է արդյոք խմել ծովը, ինչքա՞ն ժամանակում պետք է գնալ արևելքից արևմուտք, և ինչքա՞ն ես կարժենամ:

Անտեսանելի Տոնինոյի արկածները /առցանց քննարկում/

Սիրելի՛ սովորողներ, քննարկում ենք Ջաննի Ռոդարիի «Անտեսանելի Տոնինոյի արկածները» հեքիաթ-վիպակը: Կարծիքների բաժնում գրեք ձեր կարծիքը հեքիաթի մասին, բնութագրեք և նկարագրեք հերոսներին: Հեքիաթը կարող եք կարդալ այստեղ:   Պատասխանեք նաև այս հարցերին:

Ա. Ստեղծագործության ո՞ր հատվածն է ամենահետաքրքիրը /համառոտ պատմի՛ր և հիմնավորիր քո ընտրությունը/:

Բ. Բնութագրի՛ր և նկարագրի՛ր Պաոլային:

Անարդար դատավորը

Դատավորի մոտ եկան երկուսը և խնդրեցին դատավճիռ կայացնել: Հայցվորը դատավորի համար մի մեծ կճուճ յուղ էր բերել, իսկ պատասխանողը` վարազ, որին կապել էր բակում:  Դատավորը լսեց երկու կողմերին էլ և արադրացրեց պատասխանողին: 

Պատասխանողը բարկացավ, նույն օրը հայտնվեց դատավորի տանը և ասաց.

-Ինչ անխիղճն ես, մի՞թե կճուճով յուղը  հակառակորդիս արդարացնելու համար էի բերել: 

-Ի՜նչ արած,- հոգոց հանեց դատավորը,- նրա վարազը կոտրեց քո կճուճը:

Վրացական առակ

Ռուսերենից թարգմանեց Տաթև Ղազարյանը

Ղեկավար՝ Տաթև Աբրահամյան

Քո փողերը չեն կորել

Աղքատը հարուստ հարևանից պարտք վերցրեց, իսկ վերադարձնել պարտքը ոչ մի կերպ չէր կարողանում: Հարուստ հարևանը գնում է աղքատի մոտ, պահանջում է իր փողերը: Դա ձանձրացրեց աղքատի կնոջը, և նա ասաց ամուսնուն.

-Դու թաքնվիր, ես ինքս կդիմավորեմ հարևանին:

 Հարուստ նորից գալիս է  իր փողերի հետևից:

-Տանտերը տանը չէ, քեզ ի՞նչ է հարկավոր, բարի՛ մարդ,-ասում է կինը:

-Ո՞ւր է նա: Ե՞րբ կվերադարձնի իմ պարտքը:

-Նա հենց դրա համար էլ գնացել է: Կգնի սերմեր, կբերի, կցանի մամուխ, կաճեն փշոտ թփեր, կողքից կանցնի բամբակով բարձված քարավան, փշերին կկպչեն բամբակի կտորներ, իմ ամուսինը կհավաքի բամբակը, կվաճառի ու կվերադարձնի քո պարտքը:

Հարուստը ծիծաղեց, իսկ կինը վիրավորվեց և ասաց.

-Քեզ համար լավ է, քո փողերը չեն կորել:

Վրացական առակ 

Ռուսերենից թարգմանեց Ալեքս Մանուկյանը

Ղեկավար՝ Տաթև Աբրահամյան