Առաջին ուսումնական շրջանի հաշվետվություն

Յուրաքանրյուր ամիս ամփոփել և առանձին հաշվետվությամբ ներկայացրել եմ իրականացրած նախագծերի արդյունքները․ 

• Սեպտեմբեր ամսվա հաշվետվություն
• Հոկտեմբեր ամսվա հաշվետվություն
• Նոյեմբեր ամսվա հաշվետվություն
• Դեկտեմբեր ամսվա հաշվետվություն : 

Դեկտեմբեր ամսվա հաշվետվություն

Ուսումնական նախագծեր 

• Պատուհան- ամսագիր
• Ընկերներ TV
• Բու TV
• Կարդում եմ TV
• Ամանորյա ընթերցումներ 

Այլ աշխատանք

• Ենթակայքի խմբագրում
• Ձմեռ պապի նախագծերի դիտարկում
• Ուսումնական ճամփորդություններ Միջին դպրոցում․ մեկօրյա ճամփորդությունների ցանկի և նախագծերի կազմում 
• ,,Դպիր,, ամսագրում հոդվածի խմբագրում
• Դեկտեմբերի 20-23 Բլոգային-նախագծային քառօրյա վերապատրաստում։ 

Անհատական աշխատաժամանակ.26-30.12.2022

26.12.2022

Ամենամյա բժշկական զննումներ։

13:00-ընդհանուր պարապմունք Մարմարյա սրահում

13:40- մասնախմբով հավաք

27.12.2022

09:00-09:30- ընդհանուր պարապմունք

09:30-10:30- քննարկում մանկավարժական խմբով

10:30- 12:20- դասասենյակի մաքրություն, հունվարյան նախագծերի կոնկրետացում

12:30-13:00- ընդմիջում

13:00- 13:40- մանկավարժական ընդհանուր պարապմունք Մարմարյա սրահում

13:40-14:30- հավաք Մայրենիի լաբորատորիայով

14:30- 15: 30- գրական ակումբ

28.12. 2022

09:00-09:30- ընդհանուր պարապմունք

09:30-10:30- քննարկում մանկավարժական խմբով

10:30- 12:20- դասասենյակի մաքրություն, հունվարյան նախագծերի կոնկրետացում

12:30-13:00- ընդմիջում

13:00- 13:40- մանկավարժական ընդհանուր պարապմունք Մարմարյա սրահում

13:40-14:30- հավաք Մայրենիի լաբորատորիայով

Երբ ստեղծագործում ենք անընդմեջ

Նորից հավաքվել ենք Տիգրան Հայրապետյան ընթերցասրահում։ Նպատակը նույնն է՝ հրապարակել ,,Լուսապսակ,, ամսագրում տպագրված ստեղծագործական աշխատանքները և հայտարարել հեղինակներին։ 

Արդեն երկար ժամանակ է կրթահամալիրի գրադարանը համագործակցում է ,,Լուսապսակ,, ամսագրի հետ, որտեղ տպագրվում են տարատարիք սեբաստացի սովորողների հաջողված ստեղծագործությունները։ 

Սուրբ Ծննդյան հեքիաթ սրինգ նվագող աղջկա մասին

Մի աղջիկ կար: Ամբողջ օրը սրինգ էր նվագում: Երբեմն այնքան արտասովոր էր լինում նրա նվագը, որ անցորդները կանգնում ու լսում էին:

Աղջիկը նվագում էր երկնքի մաքրության, օվկիանոսի խորության, անտառի թարմության, մարդկանց և նրանց ցանկությունների, զգացմունքների ուժգնության և անկայունության մասին: Մի խոսքով` այն մասին, թե ինչպես էր ինքը պատկերացնում կյանքը: Սակայն մի օր մարդիկ պատմեցին նրան, որ կյանքում ամեն ինչ բոլորովին էլ այնպես չէ, ինչպես ինքն է պատկերացնում: Եվ հենց աղջիկը հավատաց մարդկանց, սրինգը դադարեց նվագել:
— Ինչո՞ւ չես ուզում նվագել, սրի՛նգ, – հարցրեց տրտմած աղջիկը:
— Ոչ թե ես չեմ ուզում նվագել, այլ դու այլևս չես լսում ինձ, – տխուր պատասխանեց սրինգը և լռեց:

Հունվարյան ճամբար․ /Ուսումնական երկրորդ շրջան/

Ճամբարային նախագծեր 

• Բառքամոցի ․ մրցութային խաղի առաջնության կազմակերպում Միջին դպրոցում 
• Մատների թատրոն 
• Բանավեճի ակումբ
• Ձմեռային թեյըմպում 
• Նախագծեր սովորողների առաջարկով և նախաձեռնությամբ,
• Տեխնոլոգիական զարգացնող խաղեր կրտսեր դպրոցներում․ սովորող-սովորեցնող նախագիծ։ 

Ճամփորդական նախագծեր 

Սուրբ Ծննդյան անսովոր ընթրիք

Կնոջս մահից հետո ես մենակ եմ ապրում: Զբաղվում եմ տան գործերով, ինքս եմ խոհանոցում
պատրաստում: Ծանոթներս համարում են, որ ես արժանի եմ դասվել ֆրանսիացի մեծ
խոհարարներին շարքերը, ինչը բավական չափազանցեցված է: Խոհարարությունը միշտ էլ եղել է
իմ կիրքը, եթե հիշենք այն գազօջախը, որը ես նվիրեցի ինքս ինձ՝ թոշակի անցնելու
կապակցությամբ: Հաճախ ես հրավիրում եմ ընկերներիս, ավելի ճիշտ՝ նրանց, ովքեր մնացել են:
Տոնական օրերը միշտ էլ լավ առիթ են որևէ համեղ բան պատրաստելու համար:

Բայց այս տարի, բոլորը մեկնել են, ոմանք դեպի արևաշող կղզիներ, ոմանք էլ՝ ձյունառատ լանջեր՝
երիտասարդությունը հիշելու: Իսկ ես չեմ սիրում փոխել իրերի սովորական դրվածքը և
հրաժարվել իմ փոքրիկ խենթություններից, այդ պատճառով էլ որոշեցի մնալ տանը իմ շան և
մենակությանս հետ: Եվ այդ ժամանակ ես մտածեցի իմ տուն հրավիրել Սուրբ
Գրվածքի աստվածներին: Ի վերջո՝ ռիսկը ազնիվ գործ է: Վաղ Առավոտյան գնացի եկեղեցի:
«Այս տարի չեմ գնա կեսգիշերվա պատարագին, այլ կհրավիրեմ մեծարգո հյուրերին»՝ մտածեցի
ես: Ես աղոթեցի ոչ սովորականի պես, որպեսզի ոչ ոքի չնեղացնեմ՝ հիշատակելով Եհովային,
Հիսուսին (Աստծո որդուն քրիստոնյաների և հենց Աստծո համար) և Ալլահին: Ծնկաչոք խնդրում
էի բարձրյալներին բարեհաճ լինել իմ նկատմամբ այս յուրահատուկ օրը, երբ հոգնած տարին
պատրաստվում է իր պարտականությունները զիջել ավելի երիտասարդ, ավելի եռանդուն և
հույսերով լի տարվան:

Խստաշունչ ձմեռը և ցնցոտիավոր ծերունին

1910 թվականի ձմեռը շատ խստաշունչ էր Ռուսաստանում: Մոսկվայից 20 կմ հեռու գտնվող մի հաջողակ և հայտնի հյուրանոցի համար վատ ժամանակներ էին: Շաբաթներ շարունակ ոչ ոք չէր մնում այնտեղ, և հյուրանոցի տերն աշխատանքից ազատել էր աշխատակիցներից շատերին:

Եղևնին

Ի՜նչ անակնկալ... Երեկ նա կանգնած էր իր ամբողջ կանաչ հասակով, իսկ այսօր...Իմ տան առջև տարածվում է քաղաքային մի փոքրիկ, շատ փոքրիկ պուրակ— այնպես որ, երբ էլ նայում եմ լուսամուտից` տեսնում եմ նրա ջահել, չորս-հինգ տարեկան ծառերը, ապա մյուս թփերը, կանաչներն ու ծաղիկները։ Պուրակը նոր է իր ավազաններով, ցայտաղբյուրներով և երկար նստարաններով։ Ամառն այդտեղ լինում են բազմատեսակ ծաղիկներ, թփեր... Բայց ինձ ավելի գրավում են ծառերը, որ շուտ բացվում են, ուշ տերևաթափվում— չինական ակացիաները, կովկասյան լայնատերևները և մյուս ստվերոտ ծառերը. ու մանավանդ եղևնիները, որ ձմեռն անգամ կենդանի են պահում պուրակը` իրենց մշտադալար կանաչով։

Լռություն

Առաջին մաս 

_Պարոն Օձավա, երբևէ կռվելիս ինչ-որ մեկի խփե՞լ եք:

Նա աչքերը կկոցելով ինձ նայեց՝ կարծես կուրացնող բան էր տեսել:
_ Ինչու՞ եք հարցնում:
Մի պահ աչքերում կայծեր ցոլացին, բայց միայն մի պահ, հետո դեմքը նույն անվրդով արտահայտությունն ստացավ:
_ Հենց էնպես, _ պատասխանեցի: Հարցս իսկապես հենց էնպես տվեցի և հավանաբար՝ իզուր, պարապ հետաքրքրասիրությունից: Իսկույն թեման փոխեցի, բայց Օձավան դեռ հարցիս ազդեցության տակ էր: Երևում էր, որ մտքերի մեջ է ընկել: Շփոթված էր թվում, կամ ներսում կռիվ էր տալիս: Ես ստիպված սկսեցի լուսամուտից երևացող արծաթե ինքնաթիռների շարքին նայել:
Հարցիս պատճառը հենց Օձավայի պատմությունն էր բոքսի մասին, որով նա սկսել էր զբաղվել դեռ յոթերորդ դասարանից: Վայրէջքից առաջ ժամանակ սպանելու համար դեսից-դենից էինք խոսում, և զրույցն ինքն իրեն ծավալվեց: Երեսունմեկ տարի էր անցել, բայց նա առաջվա պես շաբաթը մեկ մարզվում էր մարզասրահում: Ուսանողական մրցույթների անփոփոխ հաղթողն էր` մի անգամ նույնիսկ ազգային հավաքականում էր հայտնվել: Լսում էի Օձավային ու մտածում` որ խառնվածքով բոլորովին այնպիսի չէր, որ կյանքի գրեթե քսան տարին կարող էր բոքսին նվիրել: Իսկ ես մեկ անգամ չէ, որ առիթ եմ ունեցել հետն աշխատելու: Ինչ ասեմ՝ հանդարտ, չձանձրացնող մարդ էր: Աշխատանքում ազնիվ, համբերատար, աշխատակիցների հանդեպ արդարամիտ: Ես երբեք չեմ լսել, որ նա որևէ մեկից բողոքեր կամ մեկին չարախոսեր: Մի խոսքով Օձավան կարողանում էր մարդկանց համակրանքը շահել: Հաճելի արտաքինով, հանդարտ ու խաղաղ: Ինձ համար պարզապես անհասկանալի էր, թե ինչը կարող էր նրան մղել բոքսով զբաղվելու, դրա համար էլ տվեցի այդ հարցը:
Մենք օդանավակայանի ռեստորանում սուրճ էինք խմում ու պատրաստվում էինք Նիիգատու թռչել: Դրսում դեկտեմբերի սկիզբն էր: Երկինքը մութ ամպերով էր ծածկված, կարծես կափարիչով պինդ փակած լինեին: Նիիգատույում առավոտվանից փոթորիկ էր և թռիչքը շարունակ հետաձգվում էր: Օդանավակայանը լիքն էր մարդկանցով: Բարձրախոսներն անընդհատ հայտարարում էին թռիչքի հետաձգման մասին, հոգնած ուղևորներին թույլ չտալով մի ժամով հեռանալ: Ռեստորանում անտանելի շոգ էր ու ես անընդհատ թաշկինակով քրտինքս էի սրբում:
_ Մեծ հաշվով` երբեք, _ երկար լռությունից հետո անսպասելի սկսեց Օձավան: _ Բոքսով զբաղվելու տարիներին երբեք ոչ մեկի խփած չկամ: Սկսնակների գլուխը տեղը-տեղին մտցնում են, որ չի կարելի ռինգից դուրս և առանց ձեռնոցի որևէ մեկին դիպչել: Էնտեղ, ուր սովորական մարդը հակահարված կտար` բոքսով զբաղվողը պարտավոր է ներողություն խնդրել ու նահանջել: Միայն քեզ հավասարի հանդեպ կարող ես ուժ կիրառել:
Ես գլխով արեցի:

Նոյեմբեր ամսվա հաշվետվություն

Ուսումնական նախագծեր

• Ընկերներ TV
• Բու TV
• Կարդում եմ TV
• Պատուհան․ ամսագիր
• Թարգմանչական աշխատանքներ
• Ստեղծագործական աշխատանքներ
• Վանո Սիրադեղյան 76

Աշնանային Տավուշ․ եռօրյա ճամփորդության հաշվետվություն

Եռօրյա հայրենագիտական ճամփորդությունը, ինչպես միշտ, սկսեցինք Սուրբ Երրորդություն եկեղեցուց՝ Ուսումնական ժամերգությամբ։ Մի հատված ժամերգությունից․

Այնուհետև ուղևորվեցինք դեպի Տավուշ՝ բացահայտելու Տավուշի մարզի աշնանային գեղեցկությունները, քայլելու և տեսնելու պատմամշակութային կոթողները։ Քանի որ կրթահամալիրից այս օրերին միակ ճամփորդող խումբը չէինք, քայլելու և այցելությունների ընթացքում պատահաբար տեսնում էինք նաև կրթահամալիրի Ավագ դպրոցի ճամփորդող խմբին։ 

Կրթական փոխանակումների նպատակով եղանք Դիլիջան Այբ դպրոցում, որտեղ սկզբում իրականացրինք մաթեմատիկական-տրամբանական խաղ՝ երրորդ դասարանի սովորողների հետ։ խաղը պատրաստել էր և անցկացնում էր Աբրահամյան Գուրգենը։ Սկզբում  սովորողները բաժանվեցին խմբերի և որոշեցին խմբերի անունները։ Յուրաքանչյուր խմբում ընդգրկվեցին նաև սեբաստացի սովորողներ, ովքեր օգնում և մեկնաբանում էին հարցերը։ Խաղը օգնեց մտերմանալ և հետաքրքիր տրամաբանական աշխատանք կատարել։ Յուրաքանչյուր հարցի պատասխանը հնչելուց հետո մեկնաբանվում և քննարկվում էին։ 

Խաղից հետո շրջեցինք դպրոցով և ծանոթացանք կրթական ծրագրի առանձնահատկություններին, գործող լաբորատորիաներին և նրանց գործունեությանը։ 

Կրթական փոխանակումների երկրորդ մասով հանդիպում ունեցանք 6-8-րդ դասարանների սովորողների հետ, ներկայացրինք Միջին դպրոցում գործող ամսագրերը և TV-ները։ Բավական հետաքրքիր քննարկում եղավ, մասնակից սովորողները խոսեցինք նաև իրենց նախագծերից, մեկ-երկուսը դիտեցինք տեղում և քննարկեցինք։ Փոխանցեցիք էլ․ փոստեր՝ հետագայում ևս համագործակցելու համար։ 

Սովորողների պատումները՝

• Ճամփորդություն դեպի Իջևան․ Վահե Ղալեչյան
• Եռօրյա ճամփորդություն դեպի Իջևան․ Արեն Կարսեցյան
• Իջևան․ Դավիթ Խուդոյան
• Ճամփորդություն դեպի Իջևան․ Եվա Մարտիրոսյան
• Տավուշյան ճամփորդապատում․ Բաղդասարյան Մարի
• Եռօրյա ճամփորդություն դեպի Իջևան․ Գուրգեն Աբրահամյան
• Ճամփորդություն դեպի Իջևան․ Եվա Մարտիրոսյան 
• Տավուշն իր հմայքով․ Հայկ Աղլամազյան

Սեբաստացիների ստեղծագործական աշխատանքները հրապարակվել են «Լուսապսակ» և «Ոսպնյակ» ամսագրերում

Արդեն մի քանի տարի է համագործակցում ենք «Լուսապսակ» ամսագրի հետ։ Ժամանակ առ ժամանակ ստեղծագործել սիրող սեբաստացի սովորողների աշխատանքները ուղարկում ենք խմբագրություն։ Բոլոր ուղարկված ստեղծագործությունները հրապարակվում են՝ փաստելով, որ սեբաստացիները միշտ են առանձնանում ստեղծագործական մտքով։ 

Խմբագրություն ուղարկվող աշխատանքներն ընտրվում են կրթահամալիրյան ամսագրերից, սովորողների բլոգներից, ընտրված աշխատանքները քննարկում ենք նաև  Մայրենիի ուսուցիչների հետ ։ 

Աշնանային ընթերցումներ

Կարդում ենք աշնանային պոեզիա․

• Համո Սահյան ,,Աշուն,, ․ կարդում է Մարի Անանյանը։ 
• Վահան Տերյան ,,Աշնան առավոտի երգը,,․ կարդում է Մանե Մայիլյանը
• Վահան ՏԵրյան ,,Աշուն,, ․կարդում է Հովհաննես Գալիկյանը
• Վահան ՏԵրյան ,,Աշնան,,․ կարդում է Արսեն Գևորգյանը

Դժվար ճանապարհ

Ձորի պռնկին, քարայրի մթին խորշի մոտ անվճռական կանգնեցի ու, հայացքս հետ ուղղելով, շրջվեցի։

Արևը շողում էր այդ կանաչ, գողտրիկ աշխարհում, մարգագետինների վրա օրորվելով՝ ցոլում էին գորշավուն ծաղկագլխիկները։ Այնտեղ լավ էր, այնտեղ էր ջերմությունն ու սիրելի հանգստությունը, այնտեղ էր հոգին խորն ու հագեցած մի երգ մրմնջում կիսաձայն, ինչպես մազմզոտ բզեզը լիառատ օդի ու լույսի մեջ։ Եվ հավանաբար ես խելագար էի, որ ամեն ինչ թողել ու ցանկանում էի լեռները բարձրանալ։

Առաջնորդը կամաց դիպավ թևիս։ Ես հայացքս պոկեցի սիրելի բնապատկերից այնքան դժվարությամբ, ինչպես հարկադրաբար տաքուկ լոգարանից դուրս գալիս։ Այժմ ես տեսա անարև խավարում ընկած կիրճը, ժայռի ճաքից դուրս պրծած մի փոքրիկ, թխաթույր առու, նրա ափեզրերին փոքրիկ փնջերով բուսնած գունատ խոտեր, իսկ հատակին՝ ցած նետված բազմերանգ քարեր՝ անկենդան ու դժգույն, ինչպես երբեմնի կենդանի արարածների ոսկորներ։
– Հանգստանանք,- ասացի առաջնորդին։
Նա համբերատար ժպտաց, ու մենք գետնին նստեցինք։ Ցուրտ էր, ժայռախորշից սաստիկ սառը օդի թույլ հոսանք էր գալիս։
Զզվելի, զզվելի էր այդ ճամփան անցնելը։ Զզվելի էր ինքդ քեզ այդ անհյուրընկալ

 ժայռախորշում տանջելը, քայլելը այդ սառնորակ առվի վրայով, մթության մեջ վեր

Տասը պատվիրաններ

Օրիգինալ լինելու ուղիներ մի՛ փնտրեք: Մյուսներից տարբեր լինելն անխուսափելի է, երբ մարդ չի մտահոգվում այդպիսինը լինելու համար:

Մի՛ փորձեք շլացնել բուրժուային: Չի՛ ստացվի: Նա միայն վախենում է, երբ իր գրպանին են սպառնում:

Մի՛ աշխատեք նեղություն տալ ընթերցողին, ո՛չ փնտրեք, ո՛չ էլ հայցեք նրա օգնությունը:

Բուքը, երգը, երեխան

Երեխան արդեն հասնում էր դպրոցին։ Վազքից արդեն անցել էր քելքի։ Վախենում էր գլուխը վեր առնի՝ դպրոցը տեսնի սպասվածից հեռու։ Նաև թիփին աչքերին էր խփում, և երեխան գնում էր՝ փալաս կեպին աչքերին քաշած։

Դպրոցին, փաստորեն, հասել էր, մնում էր հասնի շեմին։ Չորս պատերի ապահովության հեռանկարից արդեն տաքանում էր։ Կամ լավ թմրել էր։ Այդպես գլուխը կախ գնալու դեմ էր առնելու դռանը և իրեն հաճելի անակնկալ էր մատուցելու։

Երեխան այնքան էր ինքն իրեն ապավինել, այնքան էր մտել ինքն իր մեջ, որ մրմռացող ոտքերը այլևս իրենը չէին։ Նա արդեն ոտքերին օգնել չէր կարող և ճիշտը դրանց գոյությունը ուրանալն էր։ Եթե ոտքերը իրենը չեն, ուրեմն ցավն էլ իրենը չի, խորամանկում էր երեխան։

Ձեռքից եկածը արել էր. գուլպայի ծակ թաթը ձգել, ոտքի տակ էր դրել, ոտքին մեծ, պոռթած կոշիկների ներսը դարման ու քուրջ էր խցկել, ձեռքն ընկածով կապոտել էր, բայց կարծես բան արած չլիներ։ Սառած, անզգալի, պրոտեզի վրա քաշած կոշիկի նման, ուրիշի ոտքին եղածի նման անհաղորդակից կային ու տարօրինակ էլ էր, որ հետը գալիս էին։ Այսինքն, առաջն ընկած գնում էին։

Աշնանային Տավուշ․ եռօրյա հայրենագիտական ճամփորդություն

Ժամանակահատվածը՝ նոյեմբերի 18-20: 

Մասնակիցներ՝ Միջին դպրոցի սովորողներ

Ղեկավարներ՝ Տաթև Աբրահամյան, Ստելլա Մնացականյան

Երթուղին՝ Մեկնում՝  Երևան-Սևան-Դիլիջան-Գոշ-Իջևան։ Վերադարձ՝ Իջևան-Դիլիջան-Սևան-Երևան։ 

Գիշերակացը՝ Մոշ հյուրատանը։ 

Տրանսպորտ՝ Sprinter, 23 տեղ, վարորդ՝ Սաքո Առաքելյան 

Նպատակը՝ 

• Հայրենագիտական նոր վայրերի բացահայտում
• Քայլարշավի կազմակերպում
• Բանավոր պատմությունների տեսագրում․ ճանաչում ենք Տավուշ աշխարհը
• Ընթերցումներ ․ կարդում ենք Սիրադեղյան։ 
• Կրթական փոխանակումներ։

Նախապատրաստական աշխատանքներ /լրացվող/

Սիրելու տարիք

Տղան գիտեր, որ դժվարը կռվին նախորդող րոպեներն են։ Սաստկացող թշնամանքի մթնոլորտին նրա սիրտը չէր ընտելանում։ Թշնամանքի թույնը կաթում էր անքեն սրտի նուրբ թաղանթին եւ սրտխփոցը դղրդում էր ականջներում։ Բայց դա անցնում էր առաջին, երկրորդ, երրորդ հարվածից հետո․ ստանալուց կամ հասցնելուց։

Նա քաջ գիտեր առաջին զարկի առավելությունը, բայց չէր կարող առանց ուղեղի մթանգնումի մարդու աչքերին նայել ու խփել եւ, որպես կանոն, առաջինը խփում էին իրեն։ Դա այնքան սարսափելի չէր։ Վատը կռվից մնացող քենն էր։ Այդ ոխակալ անվստահության տևողությանը նրա սիրտը չէր դիմանում։ Ելքը այն էր, որ հակակշիռ թշնամանքով մտասեւեռվեր, թշնամանքի օդով սնվելով՝ իր կորովը տեղը պահեր․․․ Բայց դա ի՞նչ կյանք էր։ Շուրջբոլորը այնքա՜ն ներդաշնակ ու կոպտությունից շեղող բան կար, տղայի միտքը հափշտակող այնքա՜ն գաղտնիք կար ծալ-ծալ բացվող աշխարհի վրա, եւ նա այնքան ցրված էր լինում, այնքան անպատրաստ, զգոնությունը կորցրած այնքան, որ այս անգամ էլ առաջինը խփում էին իրեն։ Եվ շատ դեպքերում պատասխան չէին ստանում։

TV նախագծերի ստեղծում

Մասնակիցներ՝ Միջին դպրոցի 6-8-րդ դասարանի սովորողներ

Ժամանակահատվածը՝ շուրջտարյա

Նպատակը՝ 

• զարգացնել սովորողների բանավոր խոսքը, հաղորդակցման հմտությունները,
• սցենար պատրաստելու, մշակելու հմտությունների ձևավորում,
• ՏՏ հմտությունների զարգացում՝ նկարահանում, մոնտաժ, տեղադրում համացանցում․
• վերլուծելու, եզրակացություններ անելու կարողությունների ստեղծում, ձևավորում,
• արագ կողմնորոշվելու հմտությունների ձևավորում,
• ընթերցանության խթանում, կարդում և տարածում ենք։ 

Ընթացքը՝ 

Սեբաստացու անխոնջ ընթերցանության ոճը

Անոր անխոնջ ընթերցանութիւնն և ուսումնասիրելու ոճը, որոնց վրայ չեմ ուզեր բոլորովին լռութեամբ անցնիլ, կրնան օրինակ մը ըլլալ իրեն հասակակից պատանեաց: Երբ գիրք մը սկսէր կարդալ, ձեռքէ չէր թողուր, մինչեւ որ չաւարտէր ամբողջ և հասու չըլլար անոր բոլոր իմաստներուն, ոճով մը և կարգով մը կը կարդար, ոչ նման իրեն շատ հասակակիցներուն, որոնք գրքերու ստէպ փոփոխութեամբ կուզեն անցնել իրենց ձանձրույթը: Երբ խրթին բառի կամ իմաստի մը հանդիպէր, առանց քննելու չէր անցներ  և ոչ ալ երկար ժամանակ  կը կենար վրան, այլ առանձին տետրի մէջ կը նշանակէր, որ յետոյ նոյն գրքին լուսաւոր տեղեաց հետ բաղդատելով հասկնար կամ գիտնական անձանց հարցնելով տեղեկանար: Անոր ընթերցանութեան չափ չկար. ոչ միայն սենեկին մէջ, այլ նաեւ դուրսը, պարտեզին մէջ, ճանապարհորդելու ժամանակ հետիոտն կամ գրաստի վրայ, միշտ ձեռքը գիրք մը ունէր: Ոչ մէկ առարկայ կամ զբաղումն կարող  չէր ցրումն պատճառել անոր կամ ետ կեցնել զինքն ընթերցումէն: Եղան օրեր՝ որ առանց ուտելու անցուց, գրքերու մէջ ընկղմած բոլորովին: Գեղեցիկ և յարմար օրինակները կամ վկայութիւնները միտքը կը պահէր, մեծ յիշողութեան տէր ըլլալով, կամ առանձին թղթիկներու վրայ կը նշանակէր, որով երբ հարկ ըլլար քարոզ տալ կամ հոգեւոր բանի մը վրայ խոսիլ, միշտ պատրաստ ունէր կարեւոր նյութերը: Յիշողութեան հետ՝ սուր անդրադարձութիւն մը ալ ունէր, արթուն և ըմբռնող միտք մը, որ ոչ միայն գրութեանց՝ այլ և գործերուն մէջ կերեւի:

Սեբաստացու օրեր

Ժամանակահատվածը՝ նոյեմբերի 10-18

Մասնակիցներ՝ 6-8-րդ դասարանների սովորողներ 

Նպատակը՝

• ծանոթանալ Սեբաստացու գործունեությանը, ժառանգությանը
• զարգացնել  գրելու, ստեղծագործելու հմտությունները

Ընթացքը 

Նոյեմբեր ամսվա նախագծեր

Ուսումնական նախագծեր 

• Սեբաստացու օրեր
• Սիրադեղյանական օրեր
• Աշնան մշուշում շշուկ ու շրշյուն

Երկարաժամկետ նախագծեր 

• ,,Պատուհան,, ամսագիր
• Բու TV
• Ընկերներ Tv

Ճամփորդական նախագծեր 

• Այցելություն Գետաշենի ագրոէկոդպրոց՝ չրարտադրության ուսումնասիրում
• Բանահավաքչություն Զովաբերում 

Ուսումնական ճամփորդությունների կազմակերպման ուղեցույց․ սեմինարի լուսաբանում

Սեմինարի կազմակերպման նպատակն էր ճամփորդական սեփական փորձի , այլ դասընթացի շնորհիվ ձեռք բերած գիտելիքների փոխանցում գործընկերներին։ 

Սեմինարը կազմակերպվեց երկու օր՝ մեկ ժամով, բովանդակային առումով հագեցած էր և կարելի էր նույնիսկ լիարժեք երեք ժամ պլանավորել։ 

Քանի որ հայրենագիտությունը, ճամփորդությունների կազմակերպումը չափազանց ընդգրկուն են, ընտրել էի որոշ կարևոր թեմաներ, որոնք ընդհանուր հմտություններ, գիտելիք են փոխանցում և նպատակաուղղված են օգնել, որ ուսումնական ճամփորդությունն ավելի հետաքրքիր անցնի։ 

Արևմտահայերեն՝ ծիսական խոհանոցով․ կլոր սեղանի ամփոփում

Գագարին կլաստերի Դդմաշեն գյուղի նորաբաց Ուսուցչաց տանը տեղի ունեցավ կլոր սեղան ,,Արևմտահայերեն՝ ծիսական խոհանոցով,, թեմայով։ Պէթթի Քիլէրճեանը ներկայացրեց Արևմտյան Հայաստանի գավառների ազգային խոհանոցը, առանձնացված ուտեստներ՝ իրենց մեկնաբանությամբ։  Մասնակցում էին Գագարին կլաստերի դպրոցների Մայրենի լեզվի ուսուցիչները, նաև ուսուցչի օգնականներ, լեզուների դասավանդողներ, այլ հետաքրքրվողներ։ 

Ուղիղ եթերը տե՛ս այստեղ ։ 

Կարճ դադարից հետո Պէթթին ներկայացրեց նաև արմտահայերենի ուսուցման առանձնահատկությունները, կարևորությունը, բարձրաձայնվեցին արևմտահայերեն լեզվի պահպանման մի շարք հարցեր, հարցադրում արվեց՝ արդյոք լեզվի կրողները պահպանում են այն, թե ժամանակի ընթացքում փորձում են փոխել, խոսել միայն արևելահայերեն։ 

Ուղիղ եթերը տե՛ս այստեղ։ 

Մայրենիի գնահատումը Միջին դպրոցում

Գնահատման հիմքում հանրակրթության պետական չափորոշչի, հեղինակային կրթական ծրագրի պահանջներն են: 

Գնահատումն իրականացվում է ըստ․

• ամիսների
• ուսումնական շրջանների
• տարեկան ամփոփման
• կրթահամալիրային հետազոտությունների

Դասավանդողը, դպրոցի ղեկավարը սովորողի կատարած աշխատանքի հիման վրա կատարում են ուսումնական շրջանների, տարեկան գնահատում, անհրաժեշտության դեպքում անցկացնում ուսումնասիրություն:

Ուսումնական շրջանի ընթացքում կատարվում է սովորողի ուսումնական աշխատանքի՝ մասնակցության, արդյունքների գրանցում։

Հոկտեմբեր ամսվա հաշվետվություն

Ուսումնական նախագծեր 

Գրաբարյան օրեր

Ձոն ուսուցչին

Ուսումնական աշուն

Շուրջտարյա նախագծեր 

• Պատուհան
• Բու TV
• Ընկերներ TV

Ուսումնական ճամփորդություններ 

• Այցելություն Կոմիտասի թանգարան-ինստիտուտ
• Ուսուցչի տոնը Գոշում և Սևանավանքում

Այլ աշխատանքներ 

• ,,Դպիր,, ամսագրում հոդվածի խմբագրում 
• Ուսումնական ճամփորդությունների կազմակերպման ուեցույց - սեմինարի վարում
• Արևմտահայերեն՝ ծիսական խոհանոցով․ կլոր սեղանի մասնակցություն, լուսաբանում
• Մայրենիի գնահատում Միջին դպրոցում․ կարգի լրամշակում
• Միջին դպրոցի ամսագրերը, TV-ները․ մասնակցություն կլոր սեղանին՝ ներկայացմաբ և լուսաբանմամբ

Ուսումնական աշուն․ նախագիծ

Ժամանակահատված՝ հոկտեմբերի 24-29

6- րդ դասարան 

Կարդա՛ Վիլյամ սարոյանի ,,Մարդկային կատակերգություն,, ստեղծագործությունը։ 

• Հետաքրքիր, կարևոր միտք արտահայտող հատվածներն առանձնացրո՛ւ և մեկնաբանի՛ր։ 
• Ներկայացրո՛ւ քո սիրելի հերոսին։ 

8-րդ դասարան 

• Կարդա՛ որևէ ստեղծագործություն քո ընտրությամբ։
• Նարկայացրո՛ւ ստեղծագործությունը պատումի կամ տեսանյութի տեսքով՝ խոսելով գաղափարի, հերոսների, հետաքրքիր մտքերի, սյուժեի,  քո վերաբերմունքի մասին։ 

Անհատական աշխատաժամանակ․ 24-28.10.2022

09:00-10:00- բակային աշխատանքներ

10:00-11:00- հավաք մանկավարժական խմբով

11:00- 12:30- անհատական աշխատանք՝ հոկտեմբեր ամսվա նախագծերի ամփոփում, նոյեմբեր ամսվա նախագծերի պատրաստում,

12:00-12:30- ընդմիջում 

12:30- 13:00- ընդհանուր պարապմունք

13:00- 14:00- աշխատանք մասնախմբով 

14:00- 16:00- անհատական աշխատանք՝ նախագծերի լրամշակում 

Ճամփորդությունների կազմակերպում- փորձի փոխանցում

Օրը՝  հոկտեմբերի 26, 27, 14:30

Վայրը՝ Ավագ դպրոցի ընթերցասրահ

Մասնակիցներ՝  ըստ ցանկության։ 

Նպատակը՝ հավաքած, ուսումնասիրած փորձի փոխանցում, որը կարող է օգտակար լինել գործընկերներին։

Բովանդակությունը՝

• Ինչպե՞ս պլանավորել-կազմակերպել  ճամփորդություն, ի՞նչ կետերի ուշադրություն դարձնել,
• Ճամփորդական երթուղիների մշակման ծրագրեր՝ google map, wikiloc, maps.me
• Բակային, ազգային, ժամանացային խաղեր, հանելուկներ ավտոբուսում, ճամփորդության ընթացքում։ 
• Հայրենագիտություն, ինչպե՞ս ներկայացնել սովորողներին հայրենագիտական կանգառները, ինչը կարևորել, այլ, 
• Ոչ հայրենագետ ուսուցչին օգնող կայքեր, հավաստի աղբյուրներից օգտվելու կարևորությունը, 
• Պատմամշակութային հուշարձաններ, ճարտարապետական ձևեր/մի քանիսը, ոչ ամբողջությամբ/ , հաճախ հանդիպող զարդաքանդակներ, այլ,
• Ճամփորդի անհատական բուժարկղիկ, 
• Ճամփորդությունների, քայլարշավների ընթացքում  հանդիպող կենդանիներ, սողուններ, ինչպես պաշտպանվել։ 

Սահիկաշար 

Ամփոփում լուսաբանմամբ, դասընթացի արդյունավետության գնահատմամբ։ 

Մասնակիցներ՝ 

• Սոնա Փափազյան
• Արևիկ Ներսիսյան
• Մարինե Ամիրջանյան

Միջին դպրոցի ամսագրերը, TV հաղորդումները․ կլոր սեղանի լուսաբանում

Աշնանային ամենամյա հավաքի շրջանակներում Միջին դպրոցում կազմակերպվեց կլոր սեղան՝ ամսագրերի, TV, ռադիո նախագծերի գործունեության ներկայացման վերաբերյալ։ 

Կլոր սեղանին մենք հանդես եկանք երեք նախագծով․

• Պատուհան. թարգմանչական- ստեղծագործական ամսագիր
• Բու  TV
• Ընկերներ TV

Եթե մի լուր գա

Միսիս Մաքոլին նստել էր Սանթա Կլարա փողոցում գտնվող իրենց տան հյուրասենյակի հին, ճոճվող բազկաթոռին և սպասում էր որդուն։ Տղան տուն հասավ կեսգիշերից մի քիշ ուշ։ Նա մռայլ էր, հոգնած, քնատ միաժամանակ հուզված էր ու անհանգիստ։ Մորը թվաց, որ եթե տղան խոսեր, նրա ձայնը պիտի հնչեր խուլ, ինչպես իր ամուսնու՝ այս տղայի հոր ձայնը։ Տղան երկար մնաց մութ սենյակում և հետո, փոխանակ սկսելու ամենակարևոր բաներից, ասաց.

— Ամեն ինչ լավ է, մայրիկ, ես չեմ ուզում, որ դու ամեն գիշեր այսպես սպասես ինձ,— նա լռեց, հետո նորից ասաց,— ամեն ինչ լավ է։

— Գիտեմ,— պատասխանեց մայրը,— նստիր։

Նա ուզեց նստել հին, մաշված աթոռին, բայց ուղղակի դրա վրա ընկավ։ Մայրը ծիծաղեց.

— Տեսնում եմ, հոգնած ես, բայց կարծես հուզված էլ ես։ Ի՞նչ կա։

Տղան մի պահ սպասեց, հետո սկսեց խոսել արագ, բայց և հանգիստ։

— Ես հեռագիր տարա մի տիկնոջ, որ ապրում է Գ փողոցում,— ասաց նա։— Մեքսիկացի մի տիկին էր,— նա հանկարծ լռեց և վեր կացավ։

Երգ միստր Գրոգանի համար

Հոմերը նստեց միստր Գրոգանի դիմացի սեղանի առաջ։ Հեռագրալարերը լուռ էին, բայց հանկարծ տուփը սկսեց տկտկալ; Հոմերը սպասեց, որ միստր Գրոգանը պատասխանի, բայց նա չէր պատասխանում։ Հոմերը վազեց սենյակի մյուս կողմը։

— Միստր Գրոգան,— ասաց նա,— ձեզ են կանչում։— Նա սկսեց զգուշությամբ քաշել նրա թևը։

— Միստր Գրոգան, արթնացեք, արթնացեք։

Հոմերը վազեց դեպի ջրամանը և թղթյա բաժակը լցրեց ջրով։ Նա վազեց դեպի ծեր հեռագրիչը, բայց վախեցավ տրված հրահանգները կատարելուց։ Բաժակը դրեց սեղանին և նորից թափահարեց միստր Գրոգանին։

— Միստր Գրոգան,— ասաց նա,— արթնացեք, ձեզ են կանչում։

Հոմերը բաժակի ջուրը շաղ տվեց հեռագրիչի դեմքին։ Միստր Գրոգանը անմիջապես նստեց, աչքերը բացեց, նայեց Հոմերին, լսեց հեռագրի ձայնը և պատասխանեց.

— Ճիշտ այդպես,— ասաց նա տղային,— հիմա արագ, մի բաժակ սև սուրճ բեր, շտապիր։

Հոմերը գրասենյակից դուրս վազեց դեպի Կորբետի խորտկարանը։ Երբ վերադարձավ, ծեր հեռագրիչի աչքերը կրկին փակվում էին, բայց նա շարունակում էր աշխատել։

— Ճիշտ այդպես, տղաս,— ասաց նա,— մի մտահոգվիր, մի վախեցիր, ճիշտ այդպես պետք է անել։

Մաղադանոսի այգին

Մի օր օգոստոսին Էլ Քոնդրաջը թափառում էր Վուլվորթի հանրախանութում, մի պեննի անգամ չունենալով գրպանում, երբ հանկարծ փոքրիկ մուրճ տեսավ, ոչ խաղալիք, այլ իսկական մուրճ, և դրան տիրանալու ուժեղ ցանկություն ունեցավ: Նա համոզված էր, որ դա հենց այն է, ինչ իրեն պետք է, ինչով կարելի է կոտրել միօրինակությունը և դեռ մի բան էլ սարքել:
Նա բավականին լավ մեխեր էր հավաքել Ֆալիի փաթեթավորող ձեռնարկությունից, ուր արկղ պատրաստողները անփութորեն շաղ էին տվել ամենաքիչը տասնհինգ սենթ արժողությամբ այդ հիանալի մեխերը: Նա հաճույքով մեկիկ-մեկիկ հավաքել էր դրանք, համարելով, որ այդպիսի մեխերը նրա մոտ էին, երևի մի կես ֆունտ կլինեին, երկու հարյուրից ոչ պակաս, թղթի տոպրակի մեջ լցված, դրված խնձորի արկղում, ուր վաղուց արդեն նա պահում էր հնոտիքը:
Այժմ, տեսնելով տասը սենթանոց այդ մուրճը, նա մտածեց, որ կկարողանա մի բան սարքել արկղի փայտերից ու հավաքված մեխերից, չնայած ինքն էլ դեռ չգիտեր թե ինչ: Գուցե սեղանիկ կամ փոքրիկ նստարան:
Ինչևէ, նա վերցրեց մուրճն ու զգուշորեն սահեցրեց իր լայն շալվարի գրպանը, սակայն, այդ անելուն պես, մի մարդ ամուր բռնեց նրա թևն ու առանց մի բառ ասելու քարշ տվեց, մտցրեց մի փոքրիկ գրասենյակ:

Դու քո ճանապարհով գնա, ես՝ իմ

Միսիս Ռոզա Սանդովալի տան առաջ իջնելով հեծանիվից, ցրիչը գնաց դեպի դուռը, կամաց թակեց և անմիջապես զգաց, որ ներսը մարդ կա։ Նա ոչինչ լսել չէր կարողանում, բայց վստահ էր, որ թակոցը մեկին դեպի դուռն է բերում։ Նա շատ էր ուզում տեսնել, թե ո՞վ է այդ կինը, Ռոզա Սանդովալը, որը հիմա կլսի, որ աշխարհում սպանություն է կատարվել, և դա կզգա սեփական սրտում։ Դուռը երկար ժամանակ չէր բացվում, բայց բացվելիս էլ ոչ մի շտապողականություն չզգացվեց։ Դուռն այնպես բացվեց, կարծես աշխարհում ոչինչ տեղի չէր ունեցել, որից վախենար այդ կինը։ Եվ ահա նա, այդ կինը։

Մեքսիկացի կինը Հոմերին գեղեցիկ թվաց։ Տղան տեսնում էր, որ այդ կինը իր ամբողջ կյանքում ստիպված է եղել այնքան համբերել, որ այժմ, տարիներ հետո, նրա շուրթերը սեղմվել են բարի և անմեղ ժպիտով։ Բայց, բոլոր այն մարդկանց նման, ովքեր երբեք հեռագիր չեն ստանում, ցրիչի դռան առաջ երևալը կնոջը թվաց սարսափելի, անակնկալներով լեցուն մի բան։ Հոմերը հասկացավ, որ իրեն տեսնելով միսիս Սանդովալը սարսռաց։ Նրա առաջին բառը բոլոր զարմանքների առաջին բառն էր։ Նա «օհ» ասաց, կարծես ցրիչի փոխարեն դռան առաջ կանգնած լիներ մի մարդ, որին վաղուց ճանաչում էր և որի հետ հաճույքով կարող էր զրուցել։ Խոսելուց առաջ կինը զննեց Հոմերի աչքերը, և ցրիչը զգաց, որ նա հասկացավ հեռագրի բարեգուշակ չլինելը։

Հրաշալի ձայնասկավառակը

1921-ին, երբ ես արդեն տասներեք տարեկան էի, Ֆրեզնոյի կենտրոնից մի օր տուն էի դառնում` թևիս տակ մի «Վիկտոր» գրամոֆոն ու մի ձայնասկավառակ: Հեծանվով էի: Ցրիչի իմ անվերջ երթուդարձերը այդ հեծանիվը կերպարանքից բոլորովին գցել էին, իսկ գրամոֆոնի բռնակը փչանալ սկսեց առաջին տպագրությունից շատ չանցած:  Իմ առաջին եվրոպական ուղևորության տարում` 1935-ին, գրամոֆոնը հանձնեցինք Փրկության բանակի ֆոնդին, բայց ձայնասկավառակը կա, մինչև օրս էլ պահպանում ու նրա նկատմամբ ամենաքնքուշ զգացումներ եմ տածում, որովհետև ամեն լսելով հիշում եմ, թե ինչ պատահեց, երբ տուն հասա խարխլված հեծանվով, նոր գրամոֆոնով ու մեկ հատիկ ձայնասկավառակով:
  Գրամոֆոնն ինձ վրա նստել էր ուղիղ 10 դոլար, ձայնասկավառակը` 78 սենթ, գրպանիս 4 դոլար 25 սենթի հետ դա իմ առաջին աշխատավարձն էր:
   Մայրս աշխատում էր Գուգենհեմի խանութում և գործից նոր էր եկել, ու դեմքից լավ երևում էր , որ խաղողն այդ օր բաժանել էին երկուհարյուրգրամանոց տուփիկների, իսկ դա հարյուրգրամանոց տուփիկների բաժանելը չէր, հարյուրգրամանոց տուփիկները երբեմն նույնիսկ օրը չորս դոլար էին բերում, իսկ երկուհարյուրգրամանոցները, ինչքան էլ ջանայիր` մեկուկես, ամենաշատը երկու դոլար հազիվ էին տալիս: Այդ ժամանակ դա փող էր, մանավանդ եթե հաշվի առնվեր, որ նույնիսկ այդքանից էինք զրկվում, քանի որ ինչպես Գուգենհեմի, այնպես էլ Ռոզենբերգի, Ինդերիգենի խանութներում ու ամենուր, որտեղ չոր մրգեր էին տեսակավորում, աշխատանքը ժամանակավոր էր, միրգը վերջանալու հետ աշխատանքն ու աշխատավարձն էլ էին վերջանում:

Ամբողջ աշխարհը կնախանձի ինձ

Երաժշտությանը գալիս էր Սանթա Կլարա պողոտայի վրա գտնվող Մաքոլիների բնակարանից։ Բեսը և միսիս Մաքոլին նվագում էին «Ամբողջ աշխարհը կնախանձի ինձ» երգը։ Նրանք զինվոր Մարկուսի համար էին նվագում, որտեղ էլ որ նա գտնվելիս լիներ այժմ, որովհետև դա նրա ամենասիրելի երգն էր։ Հարևան տնից եկավ Մերի Արենան, կանգնեց Բեսի կողքին և սկսեց երգել։ Նա նույնպես երգեց Մարկուսի համար, որը նրա ամբողջ աշխարհն էր։ Փոքրիկ Յուլիսիսը լսում էր ու նայում։ Ինչ-որ բան, ինչ֊որ տեղ խորհրդավոր էր թվում նրան և, չնայած քունը տանում էր, նա ուզում էր հասկանալ... Ի վերջո հաղթահարեց քունը և հարցրեց.

— Մարկուսն ո՞ւր է։

Միսիս Մաքոլին նայեց տղային։

— Դու պետք է հասկանաս...— սկսեց նա, ապա լռեց։

Յուլիսիսը փորձեց հասկանալ, բայց չգիտեր, թե ինչը պետք է հասկանար։

— Ի՞նչը հասկանամ,— հարցրեց նա։

— Մարկուսը,— ասաց միսիս Մաքոլին,— Իթաքայից հեռու է գնացել։

— Ինչո՞ւ,— հարցրեց Յուլիսիսը։

— Մարկուսը բանակում է,— ասաց միսիս Մաքոլին։

— Ե՞րբ է տուն գալու,— հարցրեց փոքրիկ տղան։

— Երբ պատերազմն ավարտվի,— ասաց միսիս Մաքոլին։

— Վա՞ղը։

— Չէ, վաղը չէ։